پرستاری در سوانح و حوادث غیرمترقبه
پرستاری در سوانح و حوادث غیرمترقبه
پرستاری در سوانح و حوادث غیرمترقبه
فرمت: pdf تعداد صفحات: 278
مقدمه
رویدادهای مهم دهه های اخیر جهان از نظر سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، جغرافیایی و انسانی نشان می دهد که جوامع بشری پیوسته دستخوش حوادث طبیعی یا تمایلات مخرب انسانها که باعث بروز بحرانهای گوناگون می شود، بوده است. روزی نیست که اخبار مربوط به بحرانهای کوچک و بزرگی که در گوشه و کنار دنیا رخ می دهد در وسایل ارتباط جمعی منعکس نشود این بحران ها ممکن است تا آنجا پیش برود که منافع داخلی و خارجی جوامع و یا اعتبار یک سازمان بزرگ را مورد تهدید قرار دهد.
بلایای طبیعی مانند زلزله های بزرگی که تاکنون چندین گوشه از جهان را لرزانده است، طوفان ها، سیل ها و جنگل ها، به گل نشستن کشتی نفتکش اوالدز در سال ۱۹۸۹ که باعث آلوده سازی ۱۶۰۰ کیلومتر از ساحل زیبای آلاسکا شد، انفجار کارخانه شیمیایی کار باید یونیون در بوپال هندوستان – ۱۹۸۴ که موجب مرگ ۲۵۰۰ نفر و مصدوم شدن دویست هزار نفر شد، بیماری جنون گاوی در انگلستان و بسیاری از رویدادهای مهم دیگر در دنیا، همگی بحران هایی هستند که همواره بشریت را در مناطق مختلف جهان تهدید می کنند.
بروز چنین بحران هایی دولت ها را به طور جدی و مستقیم با خسارات و مشکلات گسترده ای روبرو می سازد. به طور خلاصه باید گفت که بحران به صورت بخش جدایی ناپذیر و طبیعی حیات سازمانها و جوامع امروز در آمده است. امروزه بحران ها دیگر ویژگی غیرعادی، کمیاب و اتفاقی برای جامعه جهانی تلقی نمی شود، بلکه در تار و پود جوامع مدرن رخنه کرده است.
شدت و ابعاد برخی از بحران ها به حدی است که بشر باید با استفاده از دانش، عقل، منطق و ابتکارات خود به مقابله با حوادث غیرمترقبه بپردازد. متاسفانه پژوهش هایی که در سالهای اخیر در مورد پی آمدها و خسارات گسترده جهانی و مالی بلایای طبیعی در برخی کشورهای جهان انجام گرفته نمایانگر این است که آمادگی برای مقابله با بحران وجود نداشته و مقابله با بحران نیز به طور غیر موثر و غیر علمی انجام گرفته است. افزون بر این، مدیریت بحران مدیریت ناشایسته، ناآزموده و آموزش ندیده بوده است. مدیریت علمی بحران برای بهره گیری گسترده از کلیه عوامل موثر در بهینه سازی کاهش خسارات ناشی از بحران و مقابله با بحران پدید آمده است. مدیریت بحران در گذر زمان به طور دینامیکی عمل می کند و عامل زمان را با فرمولهای خاص خود مورد استفاده قرار می دهد. آزمایش فضاهای بحران زده در زمان با سیستم های مدیریت بحران انجام می گیرد. مدیران بحران باید با روش های صحیح و موثر مدیریت بحران یک وضعیت بحرانی را با حداقل خسارات به سوی وضعیت عادی هدایت کنند.
آنچه در این بخش به معنی بحران تلقی می شود به عنوان “تغییری ناگهانی، شدیدتر از حالت عادی و همراه با غافل گیری تهدیدآمیز” است که در سطح گسترده ای از یک جامعه رخ می دهد و برای برخورد با پی آمدهای آن به بسیج همگانی نیروهای امدادی اعم از خدماتی، نظامی، سیاسی، فرهنگی، مذهبی و تکنولوژیکی و فرهنگی نیاز است.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه با موقعیتی سیاسی – جغرافیایی ویژه طی ۳۰ سال گذشته همواره در معرض تحولات و تغییراتی بحران زا قرار گرفته است. در دهه های اخیر علاوه بر سیل و طوفان های محلی و زلزله های خفیف هر ده سال یک بار زلزله های شدید در مقیاس ۶ تا ۷ ریشتر و تخریبی در حد فاجعه ملی در کشور رخ داده اند .وقوع جنگ تحمیلی در کشور از جمله بحرانهای پایداری بوده است که بسیاری از منابع مادی و معنوی کشور را از بین برده و هزینه های سنگینی را بر ما تحمیل نموده است.
میانگین برآوردهای مختلف، خسارتهای فیزیکی مساكن، زیرساخت ها و تاسیسات زلزله بم را حدود شانزده هزار میلیارد ریال (حدود دو میلیارد دلار) نشان می دهد و اگر خسارت های انسانی و عواقب درازمدت اقتصادی آن را اضافه کنیم به رقمی در حدود ۴ میلیارد دلار یعنی قریب ۳٪ تولید ناخالص ملی می رسیم. واضح است که اگر این زلزله ۳۰ سال پیش اتفاق می افتاد خسارات آن شاید به یک دهم رقم فعلی هم نمی رسید زیرا میزان خسارتها ارتباط تنگاتنگی با درجات توسعه (حجم و تعداد ساخت و سازها و تاسیسات و …) و تراکم جمعیت دارد. نگاهی به ارقام جهانی به خوبی روشنگر آن است که متوسط خسارات سالیانه فاجعه های طبیعی در جهان برای سالهای دهه ۱۹۶۰ میلادی ده میلیارد و برای سالهای اخیر از یکصد میلیارد فراتر می رود یعنی رقم طی ۳۰ سال ده برابر شده
زلزله ۸/۶ ریشتری بم بیش از ۴۰ هزار کشته بر جای گذاشت. در ژاپن هر دهسال یکبار زلزله ای ۸ ریشتری و هر ساله زلزله ای ۷ ریشتری اتفاق می افتد. چین به عنوان کشوری زلزله خیز ده ها هزار کارشناس زلزله تربیت کرده و سیستم منسجمی را تحت عنوان مدیریت بحران و واکنش سریع تربیت و راه اندازی نموده است . در ژاپن طی ۱۲۰ سال گذشته مجموعه ای عظیم از دانش زلزله شناسی، تدوین قوانین و مقررات، نهادهای مدیریت بحران و جبران خسارتها و الگوهای شهرسازی فراهم شده است. در این کشور ها آموزش مدیران شهری برای رویاروئی با بحران و نظارت بر ساخت و سازها از جدی ترین اقدامات عاجل تلقی می شود.
با نگاهی اجمالی به سیستم مدیریت بحران در کشور متوجه می شویم که این سیستم هنوز مراحل ابتدایی خویش را طی نموده و در حال حاضر در مرحله تدوین و قانونمند شدن است و هنوز تا رسیدن به یک بافت عملیاتی کار آمد و فراگیر راه درازی در پیش است.
اگر چه در ساختار سیستم بهداشت و درمان کشور فعالیت های امید بخشی در جریان است ولی باید گفت که بدون همکاری منسجم و فراگیر کلیه نهاد های قانونی، اجرایی، خدماتی کشور و بدون برقراری نظم و هماهنگی در مدیریت بحران در سطح کلان هرگز نمی توان به دستاوردهای استاندارد در سطح جهانی دست یافت.
از دیدگاه کارشناسی هیچ بحرانی بدون علائم قبلی و درجات احتمالی آن رخ نمی دهد. بارها شنیده ایم که زلزله خبر نمی کند». و یا «فاجعه های طبیعی چون: طوفان، سیل، آتش سوزی ناشی از امتحان الهی است». فراتر از جنبه های تسلی بخش و اعتقاد پایه ای در فرهنگمان که کارکرد خود را داراست با دیدی کارشناسانه می دانیم که بحران ها هم قابل پیش بینی هستند و هم خبر می کنند. بنا بر این مسئله اساسی این است که با چه نگرش و ساز و کاری در جهت به حداقل رساندن دامنه بحران، خسارتها و بالاخره عادی سازی به رویارویی با بحران می رویم.
آثار منفی بروز بحران در جامعه زمانی حاد می شود که هیچ اقدامی قبل از بروز بحران انجام نشده باشد. به این ترتیب که هرج و مرج به حد اعلای خود می رسد و شیرازه همه کارها از دست می رود. برنامه ریزی بحران کمک بزرگی به کوچک نگه داشتن دامنه بحران و کنترل سریع آن می کند.
بنابراین دولتمردان و مسئولین سیاستگذاری های کلان در کشورها باید پیوسته آماده رویارویی با بحران ها باشند و برای پیشگیری و یا کاستن تاثیر بحران ها بر جامعه خود چاره اندیشی کنند. آنها باید درک کنند که جامعه شان باید تا سر حد ممکن از بروز بحران ها ایمن باشند. اگر دولتمردان نگران درگیر شدن با بحرانهای طبیعی و تکنولوژیکی در سطح جامعه خود هستند، همواره باید بیاندیشند که چگونه می توانند و باید خود و کشور خود را از گرداب بحرانهای مختلف آن گونه نجات دهند تا کمترین آسیب متوجه مردمشان شود. گام اول در مدیریت بحران شناخت زمینه های بحران و گردآوری اطلاعات در زمینه های شکل گیری یا احتمال حادث شدن بحران است که نیاز به واقع بینی دارد تا خوش بینی. و تاکید کنیم که این درست در نقطه مقابل روزمره گی و به دنبال حوادث دویدن است و بدون تعارف در نقطه مقابل رفتار قدر گرایانه سنتی مان قرار می گیرد.
به این ترتیب سه فاز مدیریت بحران یعنی ساز و کارهای قبل از بحران، سازمان ویژه مقابله با بحران پس از وقوع و بالاخره فرایند عادی سازی هر سه مهم هستند.
با وجود مسایل پیش گفته، منطقا این سوال مطرح است که در گستره بحران ها و بلایای طبیعی و ساخته دست بشر کشور ما تا چه میزان قادر به مقابله سریع و بهنگام است؟
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
- اپیدمیولوژی یک بحران
- مراحل بحران و نقش پرستاران و پرسنل امدادی در رابطه با آنها
- نقش عوامل فرهنگی و سن در واکنش بازماندگان
- نقش مذاهب در پذیرش و مقابله با بحران
- نقش گروه های اجتماعی اقتصادی در پاسخ به بحران
- آسیب پذیری افراد مبتلا به بیماری های روانی دایمی و جدی
- تریاژ
- آماده سازی بیمارستان ها در حوادث غیرمترقبه
- آمادگی در برابر زلزله
- دستورالعمل های استاندارد برای رویارویی با بحران زلزله
- مدیریت پرستاری در حوادث غیرمترقبه
- مدیریت بحران
- مدیریت بحران و بخش اورژانس بیمارستان
- ارتباطات و اطلاع رسانی در بحران ها
- واکنش های روانی جوامع بحران زده نسبت به فاجعه
- حمایت از کودکان در بلایای طبیعی
- آسیب شناسی روانی در پرسنل امدادی در بحران
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.