مدیریت پسماند در بلایا (زلزله)

مدیریت پسماند در بلایا (زلزله)

فرمت: PPT   تعداد صفحات: 104

نگاهی به آمار و ارقام نشان می دهد که هر ساله در کره زمين در حدود 100000 طوفان، 10000 سيل، هزاران مورد زمين لرزه ويرانگر، آتش سوزی و گردباد و … رخ می دهد. گزارش صلیب سرخ و حلال احمر در سال 1993 نشان می دهد که در فاصله سال های 1967 تا 1991 طی 7766 مورد فاجعه طبيعي در سطح جهان بيش از 7 ميليون نفر در جهان جان باخته اند و زندگي 3 ميليارد نفر نيز تحت تاثير آن بوده است.

هر ساله بلایای طبیعی همانند زلزله، سیل، طوفان و آتش سوزی قسمت های مختلفی از جهان را گرفتار می کند. چنین بلایای طبیعی علاوه بر آسیب های مستقیم جانی و مالی، با برجای گذاشتن مقادیر بسیار زیادی از آوار در محل های حادثه دیده باعث آلودگی محیط زیست و در برخی موارد سد شدن جریان زندگی در مکانهای حادثه دیده می شوند. کشور ما ایران، یک کشور حادثه خیز می باشد که بسیاری از بلایای طبیعی در آن بوقوع می پیوندد که نادیده گرفتن مسائل مربوط به از بین بردن آثار و پسماندهای باقیمانده در آن، شرایط زندگی را برای ساکنان دشوار می سازد.

وقوع زلزله همواره با تخريب، كشتار، قحطي، كمبود غذا، نابساماني، فقر و انبوه مواد زائد جامد همراه است. شيوه های بهينه جمع آوری و دفع مواد زائد جامدی كه بعد از وقوع زلزله هاي مخرب توليد و بر جاي ميماند بسیار با اهمیت است.

میزان ضایعات تولیدی در بلایا

زلزله نورتریج

• 7 میلیون یارد مکعب

گردباد کاترینا

• 2 میلیون یارد مکعب در Alabama
• 42 میلیون یارد مکعب در Mississippi
• 50 میلیون یارد مکعب در Louisiana

سیل در Lewis

• 15600 یارد مکعب ضایعات گیاهی
• 7700 یارد مکعب رسوب
• 30600  یارد مکعب ضایعات خانگی

 Waste created in a disaster poses significant challenges to relief and recovery operations and a rapid return to a normal situation.

بلایای طبیعی و نوع آور

بسیاری از آثار باقیمانده از بلایای طبیعی خطرناک نیستند. خاک، مصالح ساختمانی، پسماندهای سبز همانند درختان و بوته ها، حجم بسیار زیادی از آوار را تشکیل می دهند که بسیاری از آنها قابل بازیافت می باشند.

زائدات تولیدی در انواع بلایا

شناخت آور زلزله

زلزله ایجاد کننده امواج لرزه ای بوده و باعث جابجائی زمین در طول گسل ها می گردد. این امواج لرزه ای عامل ویرانی ساختمان ها و پل ها در منطقه ای محدود و آسیب رسیدن به ساختمان ها و سایر سازه های دورتر می باشند. آسیب های جانبی ناشی از آتش سوزی، انفجار و آب گرفتگی های محدود ناشی از شکستگی لوله های آب می تواند افزایش دهنده مقادیر نخاله  بوجود آمده باشد. آوار زلزله شامل مصالح ساختمانی، وسایل شخصی افراد و رسوبات ناشی از زمین لغزش می باشد.

برای مثال جمع آوری و مدیریت بقایای بجا مانده از زلزله نورتریچ (ژانویه 1994) در شهر لوس آنجلس تا مدتها ادامه یافت و مقدار آوار و نخاله  در پایان ماه جولای 1995 به 3 میلیون تن رسید. در طی 3 ماه عملیات نخاله برداری، مقامات شهر تصمیم به تلاش در جهت بازیافت نخاله ها در جهت صرفه جویی در ظرفیت باقیمانده دپو ها گرفتند. بسیاری از پسماندها مربوط به آوارهای ساختمانی بود که قابل بازیافت توسط شرکت های محلی بودند.

ساختمانهای چوبی

این گونه ساختمان ها معمولا از سایر سازه ها کوچکتر بوده و مصدومان در این ساختمانها اغلب با استفاده از ابزار دستی قابل نجات و رهایی هستند. قطعات چوبی و دیوارهای بنایی قابل خرد شدن به قطعات کوچکتر و قابل حمل می باشد. لذا در اینگونه آواربرداری نیازی به ماشین آلات سنگین نیست و افراد تیم نجات با استفاده از ابزار دستی خود می توانند به نجات افراد در زیر آوار مانده بپردازند.

ساختمانهای بتنی

یک خرابی معمول در سازه های بتنی بهنگام زلزله باعث فروافتادن بتون کف، تقریبا بدون شکست، بر روی کف زیرین خود می باشد. در این نوع خرابی، کف فروافتاده از دسترسی و رهایی مصدومان جلوگیری می کند و لذا مشکلات زیادی را بخصوص در صورتی که موقعیت و وضعیت قربانی نامعلوم باشد ایجاد می نماید.

قطعات بتنی هر طبقه به ابعاد 30 متر در 30 متر و به ضخامت 10 سانتیمتر وزنی بالغ بر 250 تن دارد که از ظرفیت جرثقیل های معمول فراتر است. لذا باید این قطعات بتنی به قطعات کوچکتر بریده شوند تا قابل حمل و جابجائی بوسیله جرثقیل های عادی شوند.

سازه های فولادی

ساختمان های فولادی یک طبقه معمولا دارای مقاطع فولادی کوچکی هستند که با استفاده از اره های دستی و یا برقی قابل نفوذ می باشد. حتی در ساختمان های سنگین صنعتی نیز از این روش می توان برای بریدن قطعات سنگین به تکه های قابل حمل استفاده نمود. جک و یا کیسه های هوا نیز برای ایجاد فضای دسترسی به مصدومان قابل استفاده می باشد. قسمت زیادی از آوار سنگین در ساختمانهای فولادی بدلیل تفاوت در سختی بین قابهای فولادی و دیوارهای آجری، با ریزش دیوارها حاصل می گردد. پنل های پیش ساخته بتنی معمولا سخت ترین نوع آوار را ایجاد می کنند چرا که معمولا به هنگام افتادن تکه تکه نشده و بصورت قطعات بزرگی باقی می ماند.

وقتی سخن از مواد زائد جامد یک شهر در حالت عادی می شود بلافاصله مواردی در ذهن خطور می کند که شامل بر جمع آوری پسماندهای شهری مثل پسماندهای غذائی و اندکی مواد فلزی، شیشه شکسته، پلاستیک و … با تولید سرانه 500 تا 1000 گرم در روز است اما قابل توجه است که بعد از وقوع زلزله هم کمیت و هم کیفیت مواد زائد جامد با تغییرات فاحشی روبرو می گردند که مدیریت خاصی را بخود اختصاص می دهد. بازماندگان یک شهر زلزله زده علاوه بر تولید پسماندهای روزمره با انبوهی از نخاله های ساختمانی، در و پنجره شکسته، اثاثیه دور ریز، درختان شکسته، کابل های قطع شده، اجساد قربانیان و … روبرو خواهند بود که در حالت عادی چنین نیست.

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پاورپوینت مشاهده کنید.

• بازيافت اولويت اول در مديريت ضايعات
• تفکیک ضایعات
• جمع آوری و جداسازی اولیه
• جداسازی مواد زائد خطرناک (ویژه)
• نکات مهم در حمل و نقل ضایعات و انتخاب مسیر، جایگاه های موقت و دفع نهایی
• مدیریت ضایعات زلزله
• تشکیل واحد مدیریت ضایعات در شرایط اضطراری
• پیشگیری جهت کاهش ضایعات
• تهیه پیش طرح مدیریت ضایعات تولیدی
• برنامه ریزی اجرایی مدیریت ضایعات
• فاکتورهای طراحی مراحل عملیاتی و استراتژی
• تعیین نیروی انسانی لازم و تجهیزات مورد نیاز
• برآورد هزینه های عملیاتی و تامین بودجه
• برنامه ریزی جهت نظارت و کنترل
• کنترل و پایش در حین عملیات
• مدیریت پسماند در زلزله بم
• پبشنهادات
• خلاصه و منایع

حتما بخوانید:

⇐ دفن بهداشتی پسماند

⇐ مدیریت بهداشت محیط در شرایط اضطراری

⇐ اسکان اضطراری و اردوگاه