روش های کاربردی و پیشنهادی برای گندزدایی و ضدعفونی

روش های کاربردی و پیشنهادی برای گندزدایی و ضدعفونی

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 81

فهرست:

•  مدیریت در مبارزه با میکروب ها
• انتخاب روش مناسب مبارزه با میکروب ها
• خصوصیات یک ماده شیمیایی ایده آل جهت گندزدایی و ضدعفونی
• علل عدم کارآیی گندزدایی
• برآورد اثر و کارآیی گندزداها (ضریب فنلی)
• روش تهیه محلول ضدعفونی کننده و گندزدا با غلظت خاص
• مثال های کاربردی
  • بیمارستان (وسایل پزشکی و جراحی، واحد استریلیزاسیون مرکزی (CSR)، سطوح خدماتی، آشپزخانه بیمارستان، رختشویخانه
  • دندانپزشکی
  • طریقه گندزدایی و مواجهه با خون و مواد دفعی بدن
  • ضدعفونی زخم ها
  • دست ها
  • ظروف و ابزار آشپزخانه
  • دستگاه های ساخت و فرآوری مواد غذایی و تجهیزات مربوطه
  • سرویس بهداشتی، کف، دیوارها و موارد مشابه
  • البسه و پارچه
  • اسباب بازی و وسایل بازی کودکان
  • منازل آلوده
  • گندزدایی آب
  • استخرهای شنا
  • گندزدایی میوه و سبزیجات
  • آرایشگاه
  • اماکن دامی و کشتارگاه ها
  • روشهای بی خطرسازی پسماندها
  • غسالخانه ها
• مواد رایج لکه بر و موارد استفاده آنها
• روش های لکه بری
• لکه های رنگ (لکه مرکب و جوهر، لکه رنگ روغنی، لکه رنگ پلاستیکی، لکه آبرنگ، لکه جوهر روی فرش، لکه جوهر روی نایلون و رومیزی، لکه جوهر روی مبل)
• لکه شمع و مواد آرایشی (لکه شمع و مدادهای چرب آرایشی روی پارچه ها، لکه شمع روی وسایل چوبی، لکه شمع بر روی تابلوهای نقاشی، لکه شمع بر روی موزاییک، لکه شمع و مواد چرب آرایشی روی کاغذ دیواری، لکه رژ لب، لکه لاک ناخن)
• لکه مواد آلی و غذایی (لکه های چربی، لکه چربی روی مبل لکه چربی روی دستگاه های میکروویو، لکه چربی روی فر، هود و اجاق گاز، آبمیوه روی لباس، لکه آبمیوه روی مبل، لکه چای و قهوه، لکه سس گوجه فرنگی، لکه آدامس، لکه خون، پاک کردن لکه سفیده تخم مرغ، لکه ادرار کودک)
• لکه مواد شیمیایی و آثار نمک های معدنی (لکه قیر، لکه چسب، لکه واکس کفش، لکه روغن و گریس، لکه گیری ظروف، لکه زنگ زدگی آهن بر روی لباس، لکه روی کاشی ها، لکه های روی لوازم خانگی سفید، لکه های روی صفحه تلویزیون و مانیتورها، لکه گل و لای بر روی لباس، لکه های روی کفش
• آثار سوختگی و اتو (لکه های سوختگی، برق اتو روی لباس، اثر سوختگی با اتو)
• پاک کردن دیوارها

مدیریت در مبارزه با میکروب ها

علم گندزدایی در حال تکامل است. محصولات جدید در حال ظهور است. افراد مسئول در برنامه ریزی نظافت و گندزدایی باید به صورت دوره ای مورد ارزیابی علمی، عملی و فنی واقع شوند. این افراد باید با مطالعه و جستجو و ایجاد ارتباط با مراکز علمی و تولید کنندگان محصولات شوینده و بهداشتی و گندزداها از آخرین فن آوری های روز اطلاع یافته و از آنها استفاده کنند. مبارزه با میکروب ها و انجام صحیح روش های نظافتی و گندزدایی نیازمند دانش کافی، داشتن هدف و طرحی روشن از عملیات ضد جرم و میکروب، نظم و انضباط، مستندسازی و ارزیابی است. گندزدایی قبل از اجرا نیازمند برنامه تمیز کردن است. باید میان تمیز کردن و گندزدایی که در اکثر موارد ادغام شده و اشتباه گرفته می شوند، تفاوت قائل شد. افرادی که برنامه های نظافتی و گندزدایی را طراحی و اجرا می کنند باید بر فعالیت خود اشراف کامل داشته و اهداف مشخص و روشنی را پیگیری کنند. این افراد باید با ویژگی های هر روش یا ماده شیمیایی که در مبارزه بر علیه میکروب ها و آلودگی استفاده می شوند، آشنا بوده و مزایا و معایب روش ها و مواد شیمیایی گوناگون، میزان تاثیر، نحوه اثر، نحوه کاربرد و خطرات بالقوه آنها بر روی سلامتی افراد و محیط زیست را بدانند. عوامل اقتصادی نیز باید از ملاحظات اصلی در برنامه های نظافتی باشد.

سیستم های مدیریتی در مبارزه با آلودگی و میکروب ها، نیاز به دستورالعمل، الزامات و یا مقررات مشخص و واضح و همچنین یک برنامه راهبردی که مشخص کننده اهداف و روش های رسیدن به آنها است، دارد. بهتر است برای هر قسمت و یا وسیله ای که نیاز به نظافت و گندزدایی دارد اقدام به نوشتن یک برنامه راهبردی مناسب نمود. در این برنامه راهبردی اقدامات لازم، فرآیند مورد انتظار، اقدامات ایمنی و خطرات، روش اجرایی، زمان اجرای فرآیند، مواد شیمیایی مورد استفاده و رقت و سایر شرایط مربوط به آن، روش بررسی و تایید نهایی فرآیند و … ذکر می گردد. در محل هایی که فرآیند نظافت و گندزدایی بخشی مهم از سیستم بوده و باید بدرستی و با دقت اجرا شود، می توان برای نظارت بر فرآیند نظافت و گندزدایی و همچنین مستندسازی اقدامات و نتایج حاصله اقدام به تهیه چک لیست نظارتی نمود.

در این چک لیست محل یا وسیله مورد نظر مشخص شده و طبق برنامه راهبردی از پیش تدوین شده اقدام به مستندسازی می گردد. در این چک لیست باید زمان یا دوره های مشخص برای نظافت و گندزدایی مشخص شده و افراد اجرا کننده فرآیند نیز در زمان های مختلف تعیین شوند. خلاصه ای از نحوه نظافت، نحوه گندزدایی، مراحل کار، ویژگی مواد یا روش های مورد استفاده، هشدارهای ایمنی و … نیز می تواند در چک لیست ذکر گردد. اما هدف اصلی چک لیست، نظارت بوده و بایستی افرادی که در فرآیند مشارکت دارند با دقت و بطور صحیح اطلاعات خواسته شده را وارد چک لیست نمایند. این اطلاعات شامل: زمان اجرای فرآیند، مراحل اجرایی، مواد شیمیایی مصرفی، مشاهدات مجریان فرآیند و نام و امضاء آنها است. مجریان عملیات نظافت یا گندزدایی و سرپرستان و مدیران برنامه ریز موظفند این چک لیست ها را تکمیل و یا تائید نموده و به مسئولین بالاتر تحویل دهند. این چک لیست ها باید بایگانی شده و برای حداقل ۳ سال نگهداری شوند. همچنین کلیه افراد درگیر در سیستم های نظافتی و گندزدایی باید بصورت دوره ای که می تواند در پایان هر شیفت کاری باشد) گزارشی از فعالیت های خود به مسئول مربوطه ارائه نمایند. مسئولین نیز گزارشات خود را که بصورت جمع بندی از اقدامات صورت گرفته، نقاط ضعف و قوت، نیازهای آتی و … است در دوره های زمانی بیشتر (مثلا سالانه به مدیران ارشد ارائه می کنند.

از وظایف یک مدیر برای برنامه ریزی و اجرای صحیح مسئولیت ها، توانایی وی در جذب بودجه و اجرای کامل و برگزاری کلاس های آموزشی و برنامه ها در جهت تحقق اهداف از پیش تعیین شده است. همکاری تمامی افراد در یک سیستم مانند بیمارستان، از بیمار گرفته تا پرستار، پزشک، مدیران و عیادت کنندگان در جهت پیشبرد برنامه مهم است. جلب مشارکت عمومی و همراه کردن مدیران بالادست در برنامه های پیش رو ضروری بوده و برنامه ریزان باید با تشریح وضعیت سیستم، خطرات احتمالی، مزایای برنامه ها در کوتاه مدت و درازمدت و توجیه کامل افراد، سعی در مشارکت حداکثری آنها در اجرای برنامه ها داشته باشند. توانمندسازی پرسنل شاغل در امور نظافت و گندزدایی نیز مسئله مهمی است که نباید براحتی از آن عبور کرد. چنانچه این افراد توانمند نبوده و یا نسبت به فعالیت خود دچار بی تفاوتی باشند صدمات و لطمات زیادی به سیستم را در آینده نه چندان دور باید متصور شد.

انتخاب روش مناسب مبارزه با میکروب ها

در انتهای فصل اول توضیحاتی در خصوص سه سطح اصلی مبارزه با میکروب ها داده شد و روش های متداول در این سه سطح نیز در فصول قبلی مورد اشاره و توضیح واقع شد. این سطوح و میزان کارآیی آنها در شکل ۱-۶ قابل مشاهده است. طبق شکل و توضیحات قبلی ارائه شده، سطح شستشو و بهسازی که فقط به طریق مکانیکی باعث زدودن ۹۰% میکروب ها می گردد پرکاربردترین روش بوده و بعد از آن سطح گندزدایی و ضدعفونی با روش های مختلف فیزیکی و شیمیایی قرار دارد که قادر به انهدام ۹۹/۹۹۹ % میکروب ها است. بالاترین سطح نیز به استریلیزاسیون با انهدام ۹۹/۹۹۹۹ میکروب ها تعلق دارد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ شوینده ها و پاک کننده های گندزدا و ضد عفونی کننده

⇐ روش های فیزیکی و شیمیایی گندزدایی و ضدعفونی

⇐ روش شستشو و بهسازی در گندزدایی و ضدعفونی