روش شستشو و بهسازی در گندزدایی و ضدعفونی

روش شستشو و بهسازی در گندزدایی و ضدعفونی

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 20

فهرست:

• مراحل نظافت (شستشو، بهسازی، پاک سازی)
• ملزومات اولیه
  • کدگذاری رنگی
  • ویژگی های طراحی
  • اتاق شستشو و نگهداری ابزار نظافت
• انواع مواد شوینده در برنامه شستشو
• برنامه بهسازی
• اقدامات حفاظتی
• خطرات تمیز کردن ناقص
• بررسی کارآیی نظافت و تمیز کردن

شستشو و بهسازی

این روش با نام هایی مانند شستشو، بهسازی، پاک سازی، نظافت، تمیز کردن و … شناخته می شود و شامل حذف فیزیکی مواد خارجی (گرد و غبار، خاک، خون، چربی ها و روغن، ترشحات بدن، میکروارگانیسم ها و غیره) از سطوح با شستن توسط مواد شوینده و آب در جهت کاهش تعداد میکروارگانیسم ها است. در برخی منابع علمی نظافت برای جرم زدایی از سطوح محیطی و پاکسازی برای ابزار و وسایل پزشکی و جراحی قبل از گندزدایی و استریلیزاسیون بکار رفته است. تمیز کردن به دو نوع خشک و مرطوب تقسیم می شود. در روش خشک با استفاده از مواردی مانند برس زدن و ساییدن، گردگیری، استفاده از هوای تحت فشار، جارو برقی یا سایر روش ها اقدام به زدودن آلودگی می گردد. اما این روش چندان کارا نبوده و در اغلب موارد باید از روش مرطوب که همان شستشو یا استفاده از آب برای نظافت و تمیز کردن است، استفاده شود.

روش شستشو یکی از روش های فیزیکی جهت کنترل میکروارگانیسم ها می باشد. این روش سبب حذف میکروارگانیسم ها بدون نیاز به مواد شیمیایی می گردد. مکانیسم عمل در این روش شامل شستشو با آب و مالیدن می باشد و پس از شستشو باید به طور کامل رطوبت گرفته شده و خشک شود. بنابراین شستشو یک روش فیزیکی جهت حذف آلودگی ظاهری و مشخص با روش های دستی و مکانیکی از روی سطوح و ابزار است که این امر با دخالت و کاربرد دترجنت ها انجام می شود. در این روش علاوه بر دترجنت ها از وسایلی مانند برس، تی، دستمال تنظيف، اسکرابرها، ترالی و جاروهای صنعتی برای از بین بردن آلودگی سطوح، کف، ابزار و و تجهیزات استفاده می گردد.

۹۰ درصد میکروارگانیسم ها در جرم های قابل مشاهده وجود دارند و هدف از نظافت روزانه ریشه کنی یا کاهش جرم می باشد. در صورت عدم جرم زدایی مکانیکی، دترجنت ها و مواد ضدعفونی کننده نمی توانند فعالیت ضدمیکروبی خود را به طور مناسب اعمال نمایند، لذا لازم است برنامه های خاصی در ارتباط با بکارگیری روش های مناسب با فواصل زمانی استاندارد جهت نظافت کلیه وسایل و تجهیزات مورد استفاده، بکار گرفته شود. شستشو و پاکسازی باید به اندازه کافی و در فواصل زمانی استاندارد انجام شود اما مهمتر از انجام این فرآیند در فواصل زمانی معین، توجه به این نکته اساسی است که این روش، مکمل روش های گندزدایی بوده، اولین مرحله از مبارزه با آلودگی و میکروب ها به حساب آمده و کاربرد آن قبل از روشهای گندزدایی ضروری و غیرقابل حذف است. پاکسازی و نظافت به تنهایی قادر به حذف تمام میکروب ها نیست و این روش قبل از گندزدایی انجام شده و گندزدایی بدون شستشو مردود است. در برخی از موارد جهت حذف آلودگی ها، شستشو به تنهایی کافی می باشد اما در بسیاری از فعالیتها بعد از شستشو انجام فرآیندهای گندزدایی یا استریلیزاسیون لازم است. را در برنامه نظافت و شستشو توجه داشته باشید که ابزار، وسایل، تجهیزات یا ظروفی که بصورت یکبار مصرف و با نماد بین المللی و عرضه می شوند را نمی توان تمیز کرده، شستشو داد و یا گندزدایی نموده و مجدد مصرف کرد. این وسایل بصورت یکبار مصرف بوده و تمیز کردن و گندزدایی آنها مطلقاً ممنوع است.

عامل اصلی در فرآیند شستشو و پاکسازی آب پاک و سالم، حرکات فیزیکی و مواد شوینده یا همان دترجنت ها است. دترجنت ها(شامل صابون، مایع ظرفشویی، انواع شامپو، پودرهای رختشویی و … که در فصول آینده در خصوص این مواد صحبت خواهد شد) بر اثر اصطکاک و کاهش چسبندگی، میکروارگانیسم های سطوح مختلف از جمله پوست و اشیاء را حذف می نمایند. در روش شستشو با کاهش کشش سطحی مایعات توسط دترجنت ها، میکروب، چرک و کثیفی و آلوده کننده ها از سطوح و وسایل حذف می شوند و شرایط را برای از بین بردن سایر میکروب ها فراهم می کنند. در برخی موارد علاوه بر موارد یاد شده ممکن است در عمل نظافت و شستشو از فعالیت های مکانیکی، کاربرد وسایل اولتراسونیک یا شوینده، ضدعفونی کننده ها و … نیز به منظور تسهیل در انجام کار استفاده شود.

طبق استانداردهای موجود، شرایط تمیزی به سطوح و تجهیزاتی گفته می شود که دارای برنامه تمیزی رضایت بخش بوده و یا به عنوان سطوح دارای حداقل مواد آلی و یا غیر آلی شناخته می شوند. این شرایط برای محل یا لوازمی که نیاز به گندزدایی ندارند کافی بوده اما آنهایی که نیاز به گندزدایی و از بین بردن میکروب ها دارند باید بعد از نظافت و شستشو با استفاده از روش های گندزدایی مورد میکروب کشی و گندزدایی واقع شوند.

برای تمیز کردن و شستشو نیاز به یک برنامه زمان بندی، دادن آموزش های لازم و ضروری، تعیین مسئولیت افراد در فرآیند شستشو، نظارت بر اجرای صحیح فرآیند نظافت و شستشو می باشد.

مراحل نظافت (شستشو، بهسازی، پاک سازی)

بطور معمول یک فرآیند مناسب تمیز کاری و نظافت شامل مراحل زیر است که البته مرحله چهارم که گندزدایی می باشد خود یک متد مستقل و دارای گوناگونی فراوانی است، اما بدلیل اینکه به فرآیند نظافت همواره قبل از گندزدایی نیاز است بنابراین برای درک بهتر تمامی مراحل اصلی و مهم در مبارزه با میکروب ها، این مرحله نیز به مراحل نظافت اضافه شده است. این مراحل با ترتیب ذکر شده ذیل بایستی صورت پذیرد و حذف یک مرحله یا جابجایی مراحل با یکدیگر امکانپذیر نیست.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ انواع ضد عفونی کننده ها و کاربرد آنها

⇐ کاربرد ضدعفونی کننده ها در صنایع لبنی و آشامیدنی

⇐ اصول گندزدایی و ضدعفونی (نظافت)