تصفیه فاضلاب پالایشگاه نفت
تصفیه فاضلاب پالایشگاه نفت
تصفیه فاضلاب پالایشگاه نفت
مراحل تولید محصولات نفتی شامل موارد زیر می باشد:
- استخراج نفت خام از زمین
- انتقال نفت خام به پالایشگاه
- پالایش آن با کمک تعدادی از عملیات واحد و فرآیندی
- توزیع محصولات نهایی به نقاط مصرف
هر یک از این عملیات اصلی که در بالا به آن اشاره شد می تواند سبب آلودگی شوند. به عنوان مثال عملیات حفاری در مرحله ی استخراج، سبب تولید لجن ناشی از دوغاب، هدر رفت نفت و میدان های نفتی آب شور (که جزء جدایی ناپذیر نفت خام هستند) می شوند.
نشت ناگهانی و نقص تجهیزات در مرحله انتقال نفت خام: و همچنین عملیاتی نظیر تقطیر خلأ و تحت فشار، کراکینگ (شکست) حرارتی و شیمیایی، اصلاح (Reforming)، پلیمریزاسیون و آلکیلاسیون در مرحله پالایش که نیازمند آب برای خنک سازی غیرمستقیم، شستشوی روغن دان و تراکم بخار در عملیات واحد و… هستند نیز از جمله مواردی اند که سبب تولید آلودگی می شوند. توزیع و ذخیره ی محصولات نفتی در صورت نشت ناگهانی، عدم کنترل و ورود به منابع آبی می تواند منجر به آلودگی گردد [۱]
دوغاب حفاری برای ایجاد فشارهای زیر سطحی، روان سازی و خنک سازی مته و جلوگیری از شکستگی آن (بدون تداخل در عمل حفاری) به کار می روند. همچنین این دوغاب ها سبب ایجاد جریان هایی با کنترل دانسیته، لزجت، کشش سطحی و ظرفیت باقیمانده آب می شود. مواد شیمیایی که برای تولید آنها به کار می روند شامل سیلیکای غیر متبلور (بی شکل)، اکسید آهن، سولفات استرنتیوم، فسفات های ترکیبی، سیلیکات سدیم و سولفات باریم می باشند. ممکن است سودسوزآور، تانن، اسید گالیک، اسید هیومیک و غیره نیز استفاده شود. به طور کلی، با توجه به هزینه بالای تولید دوغاب حفاری، در حفظ و نگهداری آنها حداکثر دقت در نظر گرفته می شود. ۴ تا ۹۶ درصد از حجم كل نفت و آب تولیدی از یک چاه نفت را آب شورهای میدان نفتی تشکیل می دهد. معمولا این آبهای شور با تزریق در زمین یا تبخیر توسط انرژی خورشید و یا انتقال کنترل شده به آبهای سطحی، دفع می گردند. اگر چاه نفت مورد نظر در دریا یا نزدیک ساحل وجود داشته باشد، آب شور به راحتی به داخل دریا تخلیه می گردد. امکان بازیابی منگنز، ید و برم از آب شور مناطق نفتی نیز وجود دارد [۲]
نفت خام تحت فرآیندهای تقطیر، کراکینگ (شکست) و هیدروکراکینگ (شکست هیدروژنی) قرار گرفته تا برای تولید نفت (نفت سنگین)، نفت سفید، گازوئیل، بنزین، نفت سیاه (مازوت)، انواع روغن ها و LPG به کار روند. همچنین از این فرآیندها برای تولید آسفالت، گریس، کک و واکس نیز استفاده می شود. محصولات گازی به ستون های جداسازی فرستاده می شوند، که در آن محصولات سبک نظیر نفت سفید، مازوت سبک و بنزین پس از فرآوری، بازیابی می گردند. تمامی جریان های واحد تقطیر اتمسفری برای تولید محصولاتی با ویژگی های مورد نیاز، به خوبی پردازش می گردند (۳). میزان مصرف آب در عملیات پالایش، ۸۰-۳۰ لیتر آب به ازای تولید هر لیتر نفت خام است. حدود ۸۰٪ از این آب برای خنک سازی مورد استفاده قرار می گیرد. زائدات مایع تولید شده در طول عملیات پردازش در جدول ۱ ارائه شده است.
جدول ۱: زائدات مایع تولید شده در طول پالایش
فرآیند پالایش |
زائدات مایع تولید شده |
تقطیر |
پساب همراه با آمونیاک، سولفید هیدروژن و فنل |
نمک زدائی |
NaCl، فنل ها، سولفیدها یا H2S زاد |
تقطیر خلا |
فنل و نفت |
تصفیه ی آبی نفت |
مایع تغلیظ شده ی ترش |
تصفیه ی آبی کاتالتیکی |
H2S، نفت و فنل ها |
کراکینگ یا شکست حرارتی و کاتالتیکی |
فنل ها، H2S، آمونیاک، سیانیدها |
هیدروکراکینگ (شکست هیدروژنی) |
آمونیاک |
آلکیلاسیون شیمیایی |
قلیاهای ناشی از شستن و اسیدهای ناشی از زهکشی |
پردازش حلال ها |
حلال هایی نظیر فنول، سولفید، استات مس و … |
فرآیندهای تصفیه |
آلودگی آلی و غیر آلی و امولسیون های نفتی |
کیفیت فاضلاب ناشی از یک پالایشگاه، از فرآیندی به فرآیند دیگر و از پالایشگاهی به پالایشگاهی دیگر متفاوت است. نتایج آنالیز یک پالایشگاه با اندازه متوسط در هند به صورت زیر در جدول ۲ نشان داده شده است [۳]
جدول ۲: آنالیز فاضلاب خام
پارامترهای آنالیز |
غلظت |
نفت آزاد |
۲۰۰۰-۳۰۰۰ میلی گرم در لیتر |
H2S و سولفیدها |
۱۰-۲۲۰ میلی گرم در لیتر |
فنل ها |
۱۲-۳۰ میلی گرم در لیتر |
جامدات معلق |
۲۰۰-۴۰۰ میلی گرم در لیتر |
BOD5 در ۲۰ درجه سانتی گراد |
۱۰۰-۳۰۰ میلی گرم در لیتر |
قلیائیت |
۱۰-۳۵۰ میلی گرم در لیتر |
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ تصفیه فاضلاب صنایع کاغذ و خمیر کاغذ
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.