تصفیه فاضلاب صنایع تولید رنگ و مواد رنگی

تصفیه فاضلاب صنایع تولید رنگ و مواد رنگی

فرمت: Pdf  تعداد صفحات: 15

فهرست:

• انواع رنگ
• روش های تصفیه
  • تصفیه توسط منعقدسازی با پلیمر
  • جذب سطحی

رنگ ماده ای است که به منظور رنگ دهی (رنگ بخشی به یک سطح به کار می رود، در حالی که رنگینه (ماده رنگی) ماده ای است که هم می تواند برای رنگ بخشی و هم می تواند برای تولید یک رنگ به کار رود. اگر چه رنگ ها عمدتا برای رنگ آمیزی پارچه ها به کار می روند اما کاربردهایی در رنگ آمیزی مواد گوناگون از قبیل چرم، کاغذ، پلاستیک، محصولات نفتی و مواد غذایی نیز دارند. رنگ ها به منظور ایجاد مقاومت در مقابل عوامل محیطی از قبیل آفتاب، باد، امواج نور خورشید و عناصر ساخته دست بشر نظیر اکسیدهای نیتروژن، هیدرولیز و سایر موارد طراحی می شوند. به جز رنگ های به کار رفته در مواد غذایی سایر رنگها در مقابل تجزیه بیولوژیکی مقاومت می کنند. ترکیبات اولیه به کار رفته در تولید رنگ ها عمدتأ هیدروکربن های آروماتیک مثل بنزن، تولوئن، نفتالن، آنتراسین، پیرن، فنول، پیریدین و کاربازول هستند. انواع مختلفی از مواد شیمیایی غیر آلی نیز در تولید رنگ ها به کار می روند که از آن جمله می توان به اسید سولفوریک، اولئوم، اسید نیتریک، کلر، برم، سود سوز آور، نیتریت سدیم، اسید هیدروکلریک، کربنات سدیم، بیکربنات سدیم، هیدروسولفیت سدیم، دی اکسید منگنز و غیره اشاره کرد. ترکیبات اولیه به انواع مختلفی از مشتقات (یا ترکیبات واسطه)، تبدیل می شوند که در نهایت به تولید رنگ منجر خواهند شد. واکنش هایی از قبیل نیتراسیون، احیا، سولفوردارکردن، هالوژن دار کردن، اکسیداسیون و تقطیر برای تشکیل هیدروکربن های جایگزین صورت می گیرد، که معمولا در طبیعت قابل انجام هستند [۱]

انواع رنگ

رنگ ها به انواع زیر تقسیم می شوند:

1. اصلی این رنگ ها عمدتا رنگ های طبیعی هستند.
2. اصلاح شده: در جایی که یک ماده شیمیایی با میل ترکیبی زیاد با پارچه به کار رفته، و به دنبال آن ماده شیمیایی دوم برای ایجاد رنگ بکار می رود.
3. سولفوره: این رنگ ها سایه سنگین و رنگ فوری ایجاد می کنند.
4. پخش شونده: این رنگ ها به عنوان سوسپانسیون به همراه دترجنت ها با هدف نفوذ رنگ به کار می روند.
5. خمره ای این رنگ ها به وسیله هیدروسولفیت سدیم یا سود سوزآور به حالت محلول در آمده و سپس رنگ جذب شده به حالت غیر محلولش اکسید می شود.
6. نفتول: این رنگ ها با کاربرد مواد شیمیایی مرطوب بر روی پارچه ساخته می شوند و سپس به آنها فرصت داده می شود که با یکدیگر بروی پارچه واکنش دهند.
7. واکنش دهنده با الیاف: این مواد پیوندهای شیمیایی واقعی بین رنگ و پارچه تشکیل می دهند.
8. رنگ های استات: عمدتا برای رنگ آمیزی ابریشم مصنوعی (رایون) نایلون و الیاف مصنوعی به کار می روند. رنگ های مختلف مورد استفاده در صنعت نساجی در جدول ۱ بیان شده اند [۲۸]

جدول ۱: رنگ های مختلف مورد استفاده در صنایع نساجی

خصوصیات آلودگی زایی فاضلاب های رنگی به: (۱) نوع رنگ، (۲) نوع پارچه، و (۳) مشخصات پارچه تمام شده بستگی دارد. فاضلاب های رنگی، به طور کلی، دارای رنگ بسیار بالا، pH بسیار بالا، قلیائیت بالا، COD بالا، دمای بالا و سمیت بالا هستند، که نه فقط ناشی از مواد رنگی بلکه از مواد شیمیایی به کار رفته در فرآیند تولید نیز ناشی می شوند. آنها همچنین به سختی مورد تجزیه بیولوژیکی قرار می گیرند. نسبت COD به BOD در این فاضلاب ها بسیار بالاست. بنابراین برخی از اشکال پیش تصفیه باید بر روی فاضلاب صورت گرفته و به دنبال آن تصفیه بیولوژیکی انجام شود. قبل از در نظر گرفتن مسئله تصفیه فاضلاب، ارزیابی امکان کاهش مصرف آب، تغییر فرآیند تولید، جایگزینی مواد شیمیایی با آلودگی کمتر به جای مواد شیمیایی با پتانسیل آلودگی بالا، بازیابی مواد مفید از جریان فاضلاب، بازچرخش جریان های فاضلاب (با یا بدون تصفیه) و به دنبال آنها اقدامات حفظ داخلی می تواند به مسئله کمک نماید.

با توجه به تنوع بالای فاضلاب ها در فرآیند تولید رنگ و مواد رنگی، عمومی در نظر گرفتن خصوصیات کیفی این فاضلاب ها غیرممکن است. پاراگراف های بعدی برخی از روش های تصفیه این فاضلاب ها را توصیف می کند. روش های فیزیکو شیمیایی شامل:

(۱) انعقاد با پلیمر، (۲) ترسیب یونی کاتیونی، (۳) جذب سطحی کربنی، (۴) تبادل یون، (۵) تابش با انرژی بالا، (۶) مواجهه با امواج نور خورشید، (۷) تصفیه الکترولیتیکی، (۸) تصفیه با ازون، (۹) انعقاد با آهک و فلوکولاسیون، و (۱۰) تصفیه با پراکسید هیدروژن، هستند. روش های بیولوژیکی شامل برکه های تثبیت فاضلاب (هوازی، اختیاری و بی هوازی) لاگون های هوادهی، صافی چکنده و فرآیند لجن فعال می باشند.

جدول ۲ مواد شیمیایی که معمولا در انواع مختلفی از رنگ ها وجود دارند و همچنین رنج معمول BOD pH و جامدات کل فاضلاب های مربوط به این رنگ ها را در طول فرآیند رنگ آمیزی پارچه های کتان نشان می دهد.

هزینه های مربوط به تصفیه را می توان با انجام اقدامات زیر تا مقدار مشخصی کاهش داد:

1. اقدامات داخلی – استفاده مجدد از رزین های رنگی ضعیف شده، ذخیره سازی و استفاده مجدد از حمام رنگ، شستوشوی پارچه با جریان مخالف.
2. رقیق سازی با فاضلاب شهری و سپس تصفیه آن
3. تصفیه با کربن فعال.
4. اصلاح فرآیند مثل ترکیب عملیات رنگ آمیزی و شستشو (سایش) در مورد الياف مصنوعی

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ اثرات زیست محیط صنعت رنگ

⇐ تصفیه فاضلاب صنایع تولید روغن، مواد غذایی و صنایع وابسته

⇐ تصفیه فاضلاب صنایع دباغی و چرم سازی