تجهیزات پرتودهی مواد غذایی

تجهیزات پرتودهی مواد غذایی

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 23

فهرست:

• مقدمه
• هدف
• دامنه کاربرد
• تعاریف و اصطلاحات
• تجهیزات پرتودهی
• شرایط خوب پرتودهی
• کنترل محصول و موجودی انبار
• پیوست الف و ب

مقدمه

پرتودهی مواد غذایی فرآیندی است کاربردی که بر اساس استفاده یکی از چشمه های پرتوزا (کبالت – 60 یا سزیم – ۱۳۷) یا پرتوهای ایکس و الکترونهای تولید شده از منابع ماشینی (چشمه های پرتوساز) که در پرتو فرآوری مواد غذایی برای کاهش بار میکروبی و میکروارگانیسم های بیماری زای خاص، جلوگیری از جوانه زدن محصولات ریشه غده ای مانند سیب زمینی و پیاز، جلوگیری از خسارات آفات و حشرات انباری، تأخیر در زمان رسیدن محصول و نیز افزایش زمان نگهداری بعضی از محصولات فاسد شدنی از طریق به تأخیر انداختن فعالیت های آنزیمی و کاهش بار میکروبی بکار می رود. در انواع تجهیزات پرتودهی، کنترل فرآیند پرتودهی مواد غذایی مستلزم استفاده از روشهای مورد قبول برای پایش عوامل فیزیکی فرآیند و اندازه گیری در جذب شده می باشد.

مواد غذایی پرتو دیده: عبارت است از محصولات غذایی پرتو فرآوری شده که بر اساس مقررات قانونی کشور انجام می شود.

پرتوهای یونساز: پرتوهایی است که موجب یونیزه شدن اتم ها می شود.

دز جذب شده (جذبی): مقدار انرژی تابشی جذب شده در واحد جرم محصولات غذایی پرتودیده را در جذب شده می نامند.

دزسنجی: سنجش دز جذب شده ناشی از تابش در نقاط مشخصی از محیط جاذب و در طیف جذبی معینی را دزسنجی می نامند.

نسبت یکنواختی دز: نسبت بیشینه به کمینه در جذب شده در بهر محصول را نسبت یکنواختی دز می نامند.

توزیع دز: تغییرات فضایی در جذب شده در سراسر بهر محصول با تعیین مقادیر بیشینه و کمینه دز جذب شده را توزیع در می نامند.

حدود دز: حد فاصل بیشینه و کمینه در جذب شده در محصول غذایی می باشد که در مقررات قانونی تعیین شده و برای دستیابی به هدف خاصی بکار می رود. این حدود دز بر حسب میانگین کل در جذب شده با تعیین بیشینه و کمینه آن تعریف می شود، به این معنا که هیچ بخشی از ماده غذایی نمی تواند کمتر و یا بیشتر از مقادیر تعیین شده در دریافت نماید.

بگرل (Bq): واحد اندازه گیری مقدار پرتوزایی است که معادل یک واپاشی در هر ثانیه می باشد.

گرى: واحد اندازه گیری در جذب شده است که معادل یک ژول انرژی جذب شده در هر کیلوگرم ماده غذایی پرتو دیده می باشد:

1Gy = 10000 erg/gr = 1 J/kg

چشمه های پرتوزا: هسته های ناپایداری از اتم ها هستند که پرتو های یون ساز گسیل می کنند.

چشمه های پرتوساز: مجموعه تجهیزات و دستگاه هایی هستند که در آنها با براتور دستگاه هایی هستند که در آنها پرتوهای یونساز تولید می شوند.

تجهیزات پرتودهی

عوامل:

دزهای جذب شده توسط محصول در مورد انواع تجهیزات پرتودهی به عوامل تابش، زمان چرخه و / یا سکون با سرعت انتقال محصول در برابر پرتو و چگالی حجمی مواد مورد پرتودهی بستگی دارد.

وضعیت هندسی محصول و چشمه بویژه فاصله محصول از چشمه و سنجش آنها به منظور افزایش بازدهی بهره برداری از تابش، بر روی دز جذب شده و یکنواختی توزیع در مؤثر خواهد بود.

چشمه های پرتوزا:

چشمه های پرتوزای مورد استفاده در پرتودهی مواد غذایی، فوتون هایی با انرژی های مشخص گسیل می کنند. نوع مواد چشمه، نفوذ پرتو گسیل شده را کاملا تعیین می کند. پرتوزایی چشمه با واحد بگرل اندازه گیری می شود و مقدار پرتوزایی واقعی چشمه باید توسط سازمانهای تأمین کننده آن تعیین شده و همچنین هرگونه برداشت یا جایگزینی ماده پرتوزا، باید ثبت شود. در پرتوزایی ثبت شده بایستی میزان واپاشی طبیعی چشمه به همراه تاریخ اندازه گیری و محاسبه مجدد در نظر گرفته شده و ثبت شود مولدهای پرتوزا معمولا به خوبی جداسازی شده و چشمه در محفظه ای ایمن نگهداری می شود و به علاوه منطقه ای به عنوان منطقه کاری در نظر گرفته می شود، که وقتی چشمه در حالت ایمن قرار دارد می توان وارد آن شد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ میکروبیولوژی و نگهداری از مواد غذایی

⇐ نمونه برداری از مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی

⇐ میکروارگانیسم ها و خطرات آلودگی میکروبی مواد غذایی