اصطلاحات ماموگرافی و سونوگرافی پستان

اصطلاحات ماموگرافی و سونوگرافی پستان

MLO: مديو لترال ابلیک یکی از دو کلیشه استاندارد پستان و مفید ترین آنها در ماموگرافی می باشد. در این کلیشه پستان از بالاترین نقطه در ناحیه آگزیلاری تا چین تحتانی پستان در پائین قابل رؤیت است. در این کلیشه حجم بیشتری از پستان نسبت به کلیشه CC دیده می شود.

CC: کرانیوکودال دومین نمای استاندارد تهیه شده از بافت پستان است.

نسج فیبروگلندیولار: بخشی از بافت طبیعی پستان می باشد. این نسج نمای ندولر داشته و به صورت دانسته های کرکی شکل سفید رنگ در ماموگرافی دیده می شود.

لیگامان کوپر: الیاف فیبرو ظریفی هستند که از فاسیای عمقی در لابه لای نسج پستان به طرف سطح انتشار یافته و پس از اتصال به لایه سطحی به پوست متصل می شوند. این الیاف ظریف در تصاویر ماموگرافی به صورت شبکه ای در هم و نامنظم دیده می شود که باعث پیچیدگی در تحلیل ساختمان پستان در ماموگرافی می شود.

پکتورالیس ماژور: عضله ای است که به صورت بادبزنی بر روی قفسه سینه قرار دارد. پستان به این عضله متصل است و در کلیشه های ماموگرافی که با کشش کافی تهیه شده باشد، این عضله قابل مشاهده است.

Accessory Breast (اکسسوری برست) در ۳-۲ ٪ از زنان مشاهده می شود و نتیجه باقی ماندن برجستگی پستانی mammary ridges در دوران جنینی است. پستان فرعی در مسیر خط شیری قرار دارد و بیشتر در ناحیه آگزیلاری است.

Axillary tail بطور شایع در ماموگرافی دانسیته فیبروگلندیولاری در ناحیه آگزیلاری دیده می شود که به آن دم آگزیلاری می گویند. از آن جایی که احتمال پیدایش سرطان پستان در هر جایی که اپی تلیوم داکتال وجود داشته باشد، امکان پذیر است لذا بررسی این ناحیه در سرطان پستان مهم است.

غدد لنفاوی داخل پستانی Intra mammary lymph node بطور طبیعی در داخل پستان غدد لنفاوی کوچک وجود دارد که در ۵٪ از ماموگرافی ها قابل مشاهده است. این غدد اغلب در نیمه خارجی پستان به ویژه در نواحی سطحی پارانشیم دیده می شود.

Terminal Ductule Lobular Unit :TDLU لوبول واحد ترشحی پستان است و مجموع لوبول و مجرای انتهایی مربوطه را در اصطلاح TDLU می نامند که منشأ اغلب سرطان های پستان است.

Retro mammary fat چربی رتروماماری: چربی واقع در خلف نسج فیبرو گلنديولار پستان می باشد.

آرتی فکت آرتی فکت ها تصاویری بر روی کلیشه های ماموگرافی ایجاد می کنند که از دقت تصاویر ماموگرافی می کاهند، اثر انگشت، گرد و غبار موجود بر روی صفحات فشارنده، دئودورانت ها، مو، تاتوی بدن و … می توانند ایجاد آرتی فکت کنند.

Compression view: کلیشه ماموگرافی همراه با فشار موضعی. هدف اصلی از تهیه این کلیشه جدا کردن ساختمانهای روی هم جمع شده و افتراق توده های واقعی از نسوج تجمع یافته است که در کلیشه های استاندارد به راحتی قابل بررسی نیست.

Magnification view: کلیشه بزرگنمایی. هدف اصلی از تهیه این نوع کلیشه، مشخص کردن میکرو کلسیفیکاسیون ها و کناره توده های پستانی است.

Parenchymal Pattern: طرح پارانشیمال دانسیته ایجاد شده در مامو گرافی توسط نسج گلندیولر و بافت همبند و مجاری شیری پستان است.

1. Fatty Breast پستانی که عمدتا از چربی تشکیل شده است و نسج متراکم پستان خیلی کم ( زیر ۲۵٪) است.
2. scattered Fibroglandular Density نواحی پراکنده و متعدد و دانسیته های فیبروگلندیولار
3. Partial Dense Breast نسج پستان که عمدتا از چربی تشکیل و نواحی متراکم گلندیولار به صورت خطی یا ندولر دیده می شود (شامل ۵۰ – ۲۵ ٪ نسج فیبروگلندیولار).
4. Dense Breast پستان کاملا متراکم افزایش دانسیته پارانشیم تقریبا در کل پستان مشاهده می شود و بیش از ۷۵٪ از نسج پستان را تشکیل می دهد.
5. دانسیته های Patchy نقاط متراکم سفید رنگ که به صورت مجزا و تکه تکه در پارانشیم پستان دیده می شود.

خصوصیات توده ها

A) کناره ها (Margins)

1. کناره Circumscribed: کناره واضح و مشخص تقریبا همیشه این توده ها خوش خیم است از توده هایی که کناره مشخص دارند می توان به کیست ها اشاره کرد.
2. کناره Microlobulated : در صورتی که کناره توده دارای تحدب و تعقرهای میلی متری باشد، گفته می شود. این وضعیت اغلب در بدخیمی ها مشاهده می شود.
3. کناره Obscured : کناره ناواضح : در صورتی که قسمتی از کناره توده ناواضح باشد، در این گروه قرار می گیرد. عدم وضوح کناره توده می تواند به دلیل مجاورت با نسج گلنديولار پستان و یا ناشی از بدخیمی ها باشد.
4. کناره Indistinct: کناره محو و نامشخص : کناره محو و نامشخص بسیار حائز اهمیت است و احتمال بدخیمی را افزایش می دهد.
5. کناره Spiculated: احتمال بدخیمی در این گروه بیشتر است، در این نوع توده ها رشته های فیبروزه به صورت شعاعی به محیط کشیده شده است.

B) شکل توده

• Round: گرد مانند کیست ها
• Oval: بیضی مثل فیبرو آدنوم ها و هماتوم
• Lobular: مثل بعضی از انواع فیبرو آدنوم
• Irregular: نامنظم مانند بدخیمی ها
• Spiculated: مانند بدخیمی ها

C) دانسیته توده در ماموگرافی مقدار تضعیف اشعه توسط توده، دانسیته توده مورد نظر را می سازد. توده ها ممکن است در مقایسه با بافت های اطراف هیپودنس، ایزودنس یا هیپردنس باشند. معمولا ضایعات بدخیم به دلیل تراکم سلولی و یا وجود کلسیفیکاسیون هیپردنس هستند. توده های با دانسیته کم یا هیپودنس، احتمال قوی خوش خیم می باشند. البته این یافته ها به تنهایی ارزش زیادی ندارد.

توده لوسنت (حاوی چربی) وجود چربی در یک توده نشانه خوش خیمی است. توده های چربی یا کاملا دانسیته چربی دارند مثل لیپوم یا توده هایی که منظره مخلوط دارند مثل هامار توم یا غدد النفاوی داخل پستانی.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ دانلود کتاب جامع مامایی بیماریهای زنان

⇐ تعاریف، مفاهیم، نظریه ها و مکاتب مدیریت پرستاری و مامایی

⇐ کلیات اورژانس های مامایی