ارزیابی عملکرد یا ارزیابی شایستگی کارکنان

ارزیابی عملکرد یا ارزیابی شایستگی کارکنان

مقدمه

«ارزیابی عملکرد یا ارزیابی شایستگی» آنها، کار بسیار دشواری است و انجام آن به طور کامل و مطلق غیر ممکن است زیرا ابزاری که بتوان به وسیله ی آن توانائی های بالقوه و بالفعل انسان را به طور دقیق اندازه گیری کرد، وجود ندارد و در اغلب موارد ارزشیابی کننده نیز تحت تاثیر ذهنیات، تعلیمات، تعصبات، عواطف و احساسات و روابط قرار می گیرد و ممکن است عدالت لازم در قضاوت را به طور آگاهانه رعایت نکند که این مسئله بر نحوه ی ارزشیابی او تأثیر می گذارد. برای تعیین میزان استحقاق و اجرای عدالت واقعی لازم است که از یک سو عملکردهای اشخاص مورد ارزیابی قرار گیرد و از سوی دیگر به پتانسیل یا توانائی های بالقوه ی آنها توجه شود.

همان گونه که قبلا بحث شد یکی از اصول و فرآیند مدیریت، موضوع کنترل است و ارزشیابی عملکرد پرسنل یکی از روش های کنترل در مدیریت، محسوب می شود. مدیران خدمات پرستاری نیز باید به منظور کنترل بر کار پرسنل پرستاری عملکرد آنان را مورد ارزشیابی قرار دهند و از صحت عملکرد کارکنان خود اطمینان حاصل نمایند. چون به علت نقش مهمی که گروه پرستاری در بهبود بیماران دارند، نارسایی کار این گروه عوارض غیرقابل جبرانی به دنبال خواهد داشت. مضافا این که پرستاران در مقابل خداوند، مردم، جامعه و خود، مسئول هستند تا رسالتی را که به عهده دارند به بهترین نحو جامهی عمل بپوشانند.

تعریف ارزشیابی

ارزیابی عبارت است از روشی که به وسیله ی آن میزان نزدیکی عملیات انجام شده با هدف موردنظر سنجیده می شود و وضع موجود با هدف نهایی مقایسه می گردد. به عبارت دیگر ارزشیابی مقایسه ای است بین آنچه که وجود دارد و آنچه که کمال مطلوب است.

ارزشیابی عبارتست از فرایندی که توصیف کننده ی کیفیت خصوصیات یک فرد، یک برنامه و یا یک مؤسسه می باشد و پایه و اساسی را برای قضاوت در مورد فرد برنامه و یا مؤسسه برای ما تعیین می کند.

ارزشیابی عبارتست از: تغییرات مشخص و مدرن که در حرکات و رفتار فرد ظاهر می شود و همچنین درجه ی تغییراتی که در زمینه ی آموزش و یادگیری فرد به وجود می آید.

میرسپاسی (۱۳۶۵) عقیده دارد که ارزشیابی شایستگی کارکنان، شامل سنجش سیستماتیک و منظم کار افراد در رابطه با نحوه ی انجام وظیفه آنها در مشاغل محوله و تعیین پتانسیل موجود در آنها جهت رشد و بهبود می باشد.

لزوم ارزشیابی عملکرد کارکنان

ارزشیابی عملکرد پرسنل به علل زیر الزامی می باشد:

1. ارزشیابی عملکرد به کارکنانی که عملکرد آنها مطلوب است کمک می کند تا کار بهتری انجام دهند.
2. پرسنلی که عملکردی نارسا دارند، نقاط ضعف خود را دانسته و نواقص کار خود را رفع می نمایند.
3. ارزشیابی عملکرد سبب می شود تا کارکنان لایق که شایستگی ارتقاء و افزایش حقوق را دارند، شناسایی شوند.
4. ارزشیابی باعث می شود تا کارکنانی که بایستی به فعالیت های خاصی گماشته شوند، شناخته شده و در زمینه های موردنظر بهسازی شوند
5. ارزشیابی پرسنل موجب بهبود ارتباط بین فرادست و زیر دست می شود
6. ارزشیابی پرسنل زمینه را برای مشاوره و راهنمایی آماده می کند.
7. ارزشیابی پرسنل نارسایی های برنامه ریزی و سازماندهی را در مؤسسات، مشخص می نماید
8. ارزشیابی، نیازهای آموزشی پرسنل را مشخص کرده و به برنامه ریزی آموزشی کمک می کند.

فواید و محاسن ارزشیابی

نتایج حاصل از ارزشیابی در موارد زیر به مدیران کمک می کند و راهنمای کار آنها می باشد:

1. به تشخیص و شناخت مشکلات و کمبودها و جبران آنها کمک می کند
2. توانایی های کارکنان را مشخص می کند و نقاط قدرت و ضعف آنها را آشکار می سازد.
3. معیارهای منطقی و عادلانه برای تشخیص میزان شایستگی کارکنان به وجود می آورد.
4. مبنا و معیاری را برای برنامه ریزی و جابجایی کارکنان و سپردن کار به کاردان ایجاد می کند.
5. یک نظام ترفیعاتی معقول را بر مبنای شایستگی کارکنان ایجاد می کند.
6. نارضایتی و شکایات ناشی از تبعیض و اعمال نظرهای مغرضانه را کاهش میدهد
7. واگذاری مزایا و امتیازات را طبق روشی صحیح و مناسب انجام می دهد.
8. به تعیین معیار و ضوابط برکنار کردن از خدمت، کمک می نماید
9. کارکنان کم کار را به انجام کار مؤثر از طریق ایجاد یک نظام تشویق و تنبیه منطقی، علاقمند می سازد.
10. زمینه ی مناسب برای پیشرفت کارکنان را فراهم می سازد
11. امکان تعیین اعتبار و دقت در آزمون های استخدامی را به وجود می آورد
12. وسیله ای برای پیشرفت کیفی کارها و رسیدن به هدف محسوب می شود.

ها میزان پیشرفت در جهت نیل به اهداف تعیین ته را درک نموده و اقدامات اصلاحی لازم را به عمل

اهداف ارزشیابی

در جریان ارزشیابی باید هدف ها کاملا مشخص باشد تا با توجه به آنها میزان پیشرفت در جهت نیل شود و در نتیجه بتوان دلایل پیشرفت و عدم پیشرفت یک برنامه را درک نموده و اقدامات اصلاحی لازم را به عمل آورد. اکثرا صاحب نظران اهداف ارزشیابی پرسنل را شامل موارد ششگانه ی زیر می دانند

1. تقویت عوامل پیش برنده و تضعیف یا از بین بردن عوامل بازدارنده
2. تعيين نقاط ضعف و قدرت افراد سازمان
3. شناخت مشکلات و مسائل افراد و سعی در رفع آنها
4. تشخیص میزان توانایی هر یک از افراد و اثر بخشی کارایی آنها۔
5. شناخت نیازهای آموزشی و برطرف کردن آنها
6. ایجاد تسهیلاتی برای افراد به منظور دستیابی به اهداف

اصول ارزشیابی عملکرد کارکنان

بایستی ارزشیابی طوری صورت گیرد که بتوان به اهداف مورد نظر دست یافت؛ لذا توجه به نکات زیر برای مدیران که مسئولیت ارزشیابی را به عهده دار ضروری و الزامی است.

1. قبل از ارزشیابی، شرح وظایف کارکنان بایستی در اختیار آنها قرار گیرد تا پرسنل بدانند بدانند که از آنها چه می خواهند و چه انتظاراتی دارند.
2. ارزیابی پرسنل باید توسط سرپرست بلافصل آنها انجام گیرد؛ زیرا اولا: به طور عینی شاهد فعالیت های آن هاست. ثانیان به دفعات نامحدود و مستر با آنها در تماس است، ثالثا به نوع فعالیت هایی که ارزشیابی می شوند آشنایی بیشتری دارد و رابعا مدیران بالاتر به علت وسعت حیطه قلمرو امکان تماس مستقیم با پرسنل را ندارند و بسیار محدود اعمال نظر می کنند.
3. باید فرم ارزشیابی توسط ارزشیابی شونده رؤیت و امضاء شود و اجازه ی اعتراض به نتایج ارزیابی (در صورت معترض بودن) را داشته باشد.
4. : بعد از ارزشیابی. جلسه ی مصاحبه با کارمند گذاشته شود تا در محیطی آرام و دوستانه ضمن پاسخ به پرسش های کارمند، نقاط ضعف و قوت او گوشزد شود.
5. در صورتی که نتایج ارزشیابی، بیانگر نواقصی در کارمند باشد باید اقدامات اصلاحی و آموزش و بهسازی جهت بهبود و اصلاح ضعف های عملکرد کارمند به عمل آید
6. نتایج ارزشیابی باید در افزایش سنواتی و سایر مزایای کارمند، دخالت داده شود.
7. بر ارزشیابی کنندگان باید با نحوه ی انجام ارزشیابی و دستورالعمل تکمیل فرم ارزشیابی آشنا باشد و دوره ی آموزشی لازم را در این زمینه بگذرانند.
8. از نتایج حاصل از ارزشیابی باید در تغییر شغل کارمندان و با ارتقاء و انتصاب آنها در پست مدیریتی و سرپرستی استفاده شود.
9. معمولا ارزشیابی عملکرد کارکنان به طور سالیانه انجام می گیرد و جنبه ی رسمی دارد.
10. مدیر موظف است نقاط ضعف و قدرت کارمند را در فرم ارزشیابی دقیقا قید نماید.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ پاورپوینت مدیریت و اندازه گیری عملکرد