ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست
ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست
ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست
فرمت: PDF تعداد صفحات: 160
فهرست:
- مقدمه
- مراحل اساسی ارزیابی پیامدهای زیست محیطی
- فواید ارزیابی
- مراحل تهیه گزارش نهایی
- مفاهیم مهم در ارزیابی اثرات پروژه های پیشنهادی بر محیط زیست
- اثرات
- ارزیابی جامع
- مراجع ارزیابی
- تاریخچه ارزیابی
- اثرات زیست محیطی
- ویژگی روش های ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه ها (EIA)
- انواع روش های EIA
- گزارش ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست (EIS)
- ممیزی محیط زیست (EA)
- روش تفسیر اثرات
- برقراری ارتباط
- عدم قطعیت
- متمم گزارش زیست محیطی (SER)
- سوالات تستی با پاسخ تشریحی
پس از انجام آمایش مشخص شدن توان سرزمین برای توسعه، نوبت به مطالعات EIA می رسد. در این مرحله باید اثرات منفی یا مثبت پروژه پیشنهادی بر محیط زیست تعیین گردیده و چاره جویی شود. این فرآیند باید پس از انجام پروژه نیز ادامه یابد.
برای «ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست » تعاریف مختلفی ارائه شده است که اکثر آنها به موارد زیر تأکید دارند:
- به یک روش است
- ابزاری برای مدیریت محیط زیست است
- برای شناخت اثرات احتمالی پروژه های پیشنهادی به کار می رود.
- در پی یافتن راه کارهای کاهش اثرات سوء بر محیط زیست می باشد.
ارزیابی محیط زیست عبارت است از فرآیند شناسایی، پیش بینی، کاهش اثرات بیوفیزیکی و اجتماعی و سایر اثرات پروژه های توسعه قبل از تصمیم گیریهای عمده در راستای پیاده نمودن پروژه مورد نظر.
ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست فرآیند تصمیم گیری کاهش اثرات منفی ناشی از فعالیت های انسانی بر محیط زیست می باشد و با اعمال تغییرات در پروژه یا فعالیت مورد نظر و یا در صورت لزوم
جلوگیری از اجرای پروژه به این امر می پردازد. EIA چه در هنگام بنای ساختارهای جدید، چه طراحی ساختارها مثل پل، جاده و …. چه طرح های جدیدی مثل استخراج مواد خام و … به اجراء در می آید.
EIA ابزاری قانونی در فرآیند اجرای پروژه های مختلف در بسیاری از کشورها می باشد. در پروژه مورد نظر باید اطلاعاتی در مورد اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی پروژه قبل از انجام آن ارائه شده باشد. این اطلاعات به شورای مسئول در تصویب پروژه ارائه می شود. بسته به نوع پروژه، ممکن است مطالعه EIA فقط در مرحله پیاده شدن پروژه و یا در سایر مراحل چرخه پروژه انجام گیرد. اثرات پروژه می تواند بر محیط زیست، اجتماع و اقتصاد و یا هر سه مورد، مورد بررسی قرار گیرد.
فلسفه اصلی مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه ها ایجاد تعادل بین فعالیتهای اقتصادی انسان و محیط زیست می باشد. اهداف مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه ها را می توان به دو دسته اهداف کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم کرد.
ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست در مراحل امکان سنجی (Feasibility) و پیش امکان سنجی (Prefeasibility) شروع شده و بیشترین حجم کار را در این مراحل صرف می نماید و در مراحل اجراء پایش و ارزشیابی (که بخش های پایش، ممیزی، آموزش و … جزء سیستم مدیریت محیط زیست محسوب می شوند) تلاش کمتری صورت می گیرد.
اهداف کوتاه مدت:
- تعیین اقدامات اصلاحی مناسب و درج آن در برنامه پروژه؛
- پیش بینی پیامدهای زیست محیطی مهم و ماندگار پروژه؛
- تعیین ویژگی پیامدهای زیست محیطی مهم و ماندگار پیش بینی نشده؛
- تعیین درآمدها و هزینه های زیست محیطی پروژه؛
- بهبود بخشیدن به طرح زیست محیطی توسعه پیشنهادی؛
- اطمینان از این که منابع به شکلی مقتضی و کارآمد مورد استفاده قرار می گیرند
- تسهیل فرآیند تصمیم گیری.
هدف بلند مدت:
ارزیابی تمامی پیامدهایی که پروژه های پیشنهادی توسعه اعم از خصوصی یا دولتی در محیط زیست ایجاد می کنند به صورت بلندمدت برنامه ریزی می شود. مثل سلامت و امنیت انسانها، اجتناب از تغییرات غیر قابل بازگشت و تخریب شدید محیط زیست، حفاظت از منابع ارزشمند، مناطق طبیعی و اکوسیستم ها و بهبود بخشیدن به جنبه های اجتماعی توسعه پیشنهادی
مراحل اساسی ارزیابی پیامدهای زیست محیطی به ترتیب زیر می باشد:
- پروژه پیشنهادی تشریح شده و راههای مختلف انجام پروژه مورد ملاحظه قرار می گیرد.
- محیط زیست که پروژه در آن به اجرا در می آید تشریح می شود.
- برای ارزیابی پیامدها، لازم است از شاخص های زیست محیطی مناسب استفاده کرد.
- ماهیت و گسترده پیامدهای زیست محیطی پروژه پیش بینی می گردد.
- اهمیت این پیامدها ارزیابی می شود.
- برای پروژه، اقدامات اصلاحی در راستای کاهش این پیامدها پیشنهاد می شود.
- درآمدها و هزینه های زیست محیطی پروژه مورد بررسی قرار می گیرد.
- گزارش ارزیابی تهیه می شود.
ممکن است برخی از کشورها و صاحبان پروژه نگران باشند که ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه آنها باعث به تأخیر افتادن انجام پروژه می شود در حالی که اگر در همان مراحل اولیه برنامه ریزی و مرحله مطالعه امکان سنجی پروژه ارزیابی زیست محیطی صورت گیرد نه تنها مانع عقب افتادن زمان انجام پروژه می شود بلکه گزینه ها مربوط به مکان یابی، بهره داری از منابع معدنی و فرآیند انجام پروژه و … نیز ارزیابی شده و اثرات زیست محیطی آنها شناسایی می گردد.
مواردی که لازم است در انجام ارزیابی اثرات زیست محیطی مورد ملاحظه قرار داد:
اثرات فعالیت پیشنهادی بر محیط زیست کاملا مشخص گردد.
- هر گونه اثر سوء فعالیت مورد نظر بر محیط زیست باید در گزارش ارزیابی ذکر گردد.
- برای فعالیت مورد نظر گزینه های دیگری هم پیشنهاد گردد.
- هرگونه اثر غیرقابل برگشت و یا غیر قابل جبران بر محیط زیست تشریح شود.
- بین استفاده های کوتاه مدت و حفظ قابلیت در دراز مدت تعادل برقرار شود.
- معمولا سرمایه گذار و مجری پروژه مسئول تهیه و ارائه گزارش ارزیابی اثرات خواهند بود.
- ارزیابی اثرات زیست محیطی باید در حین مطالعات امکان سنجی پروژه انجام شود و پس از اجرای پروژه برنامه های پایش، ممیزی و کنترل صورت پذیرند.
- قبل از انجام EIA باید ماهیت محیط زیست موجود و موجودی محیط از تمامی جنبه ها مورد بررسی قرار گرفته و سپس ماهیت و مشخصات توسعه پیشنهادی مشخص شود. این بخش پرهزینه ترین و وقت گیر ترین بخش ارزیابی است. در این مطالعه تمامی جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محیط زیست مدنظر است.
- برای تهیه گزارش ارزیابی زیست محیطی پروژه می توان حداقل تا یک درصد هزینه کل انجام پروژه را صرف نمود.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ آمایش محیط زیست با سوالات و پاسخ تشریحی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.