ارزیابی آماری داده ها و کاربرد آن در شیمی تجزیه

فرمت: pdf تعداد صفحات: 22

فهرست:

• دقت
• استفاده از دامنه یا گسترده
  • متوسط انحراف از میانگین
  • انحراف معیار یا انحراف استاندارد
  • واریانس
  • ضریب تغییر CV + تمرین ها
• صحت
  • خطای مطلق
  • خطای نسبی
• انواع خطاها + تمرینات و پاسخ تشریحی
  • خطای فاحش (Gross Errors)
  • خطای تصادفی یا اتفاقی (Random Errors)
  • خطای سیستماتیک یا خطای معین (Systematic Errors)
•  تخمین خطای نامعین (تصادفی) + تمرین ها و پاسخ تشریحی
  • خطای استاندارد میانگین (Sem)
• ارقام بامعنی و نکاتی در مورد آن + تمرین ها و پاسخ تشریحی
• کاربرد آمار در شیمی تجزیه + تمرین ها و پاسخ تشریحی
  • بدست آوردن فاصله و حدود اطمینان
  • تعیین تعداد دفعات
  • تست حذف نتایج مشکوک
  • تشخیص آن که آیا دو نمونه آزمایش شده به یک روش دارای منشاء یکسانی هستند یا خیر
  • تشخیص وجود یا عدم وجود خطاهای سیستماتیک
  • مقایسه دقت دو شخص که آزمایشی را به یک روش انجام می دهند یا مقایسه دقت دو روش که بر روی یک نمونه انجام می شود.
• انتشار خطاها ی معین و نامعین
• انواع حساسیت
  • حساسیت روش (منحنی کالیبراسیون یا درجه بندی)
  • حساسیت تجزیه ای
  • حساسیت جذب اتمی
• حد تشخیص + تمرینات و پاسخ تشریحی

خطای استاندارد میانگین (Sem)

اگر انحراف استاندارد برای یک اندازه گیری معلوم باشد می توان از رابطه زیر، انحراف استاندارد را برای n اندازه گیری محاسبه نمود:

Sem=σ/√n

۵-۱ – ارقام با معنی

تعداد ارقام با معنی برابر است با تعداد ارقام مطمئن و نخستین رقم نامطمئن (مشکوک) می باشد. به طور مثال، هنگامی که یک بورت ۵۰mL را که با تقسیمات ۰/۱ میلی لیتری درجه بندی شده است، می خوانید به آسانی می توانید بگویید که حجم مایع بیشتر از mL 30.2 و کمتر از 30.3 mL است.

۱-۵-۱ – نکاتی در مورد ارقام با معنی

• – صفرهایی که فقط برای تعیین محل ممیز اعشاری به کار می روند با معنی نیستند به طور مثال ۰/۰۳m یک رقم با معنی دارد، یا در عدد ۰/۰۰۰۵۰۳۰ چهار رقم با معنی گزارش می شود.
• مقادیری که به تعریف واژه ها مربوط هستند، مقادیری دقیق اند و به تعداد نامحدودی ارقام با معنی (صفر) به دنبال مميز اعشار دارند. به عنوان مثال ۱L برابر با ۱۰۰۰ میلی لیتر است که عدد ۱۰۰۰ بی نهایت رقم با معنی دارد.
• گاهی پاسخ یک محاسبه، ارقامی بیشتر از ارقام با معنی دارد. قواعد زیر را باید برای گرد کردن چنین مقداری به کار برد تا تعداد ارقام درست مشخص شود.
• آ) اگر رقم بعد از آخرین عددی که باید نگه داشته شود کمتر از ۵ باشد، تمام ارقام ناخواسته حذف می شود و آخرین عدد بدون تغییر باقی می ماند. پس ۳/۶۳۲۶ تا سه رقم با معنی برابر با ۳/۶۳ خواهد بود.
• ب) اگر رقم بعد از آخرین عددی که باید نگه داشته شود بیش از ۵ یا ۵ با ارقامی پس از آن باشد به آخرین رقم یک واحد اضافه می شود و ارقام ناخواسته حذف می شود. پس ۷/۵۶۴۷ تا چهار رقم با معنی می شود ۷/۵۶۵ و ۶/۳۵۰۱ تا دو رقم با معنی میشود ۶/ ۴
• پ) اگر رقم بعد از آخرین عددی که باید نگه داشته شود ۵ باشد و ارقام دیگری وجود نداشته باشد یا فقط صفر بعد ۵ باشد، ۵ حذف می شود و آخرین رقم اگر فرد باشد یک واحد به آن افزوده می شود و اگر زوج باشد بدون تغییر می ماند. بنابراین آخرین رقم مقدار گرد شده همواره زوج است. ۳/۲۵۰ تا دو رقم با معنی می شود ۳/۲  و برای ۷/۶۳۵ تا سه رقم با معنی می شود 7.64 و برای ۸/۱۰۵ تا سه رقم با معنی می شود ۸/۱۰ نتیجه جمع یا تفریق باید نسبت تعداد رقم با معنی جمله ای که کمترین ارقام اعشاری را دارد گرد شود.
• در ضرب و تقسیم باید حاصل نسبت به عددی گرد شود که تعداد ارقام با معنی کل آن کمترین است. به عنوان مثال: ۱۵۳/۰۶×۰/۲۴=۳۶/۴۹۴۴ که حاصل با عدد ۳۶ گرد می شود. زیرا عددی که در محاسبه کمترین دقت را دارد ۰/۲۴ (با دو رقم با معنی) است.
• در لگاریتم، تعداد ارقام بعد از اعشار نتیجه لگاریتم یک عدد، با تعداد ارقام با معنی آن عدد برابر است. به عنوان مثال: ۴/۳۹۷۹- = 10^5- × log۴/۰۰۰ که بعد از اعشار در جواب باید تا چهار رقم گرد شود.
• در آنتی لگاریتم، تعداد ارقام بعد از اعشار نتیجه آنتی لگاریتم antilog ۱۲/۵ = ۳×۱۰^۱۲ دارد.

در جواب باید یک رقم با معنی گزارش شود زیرا در آنتی لگاریتم ۱۲/۵ یک رقم با معنی بعد از اعشار دارد.

تمرین 1: pH محلول HCI ۰/۰۱۰ M چقدر است؟ (کنکور سراسری 84)

1) 2/000    2) 2/00      3) 2/0       4) 2

جواب: گزينه (۲) صحيح است. pH = -log۰/۰۱۰= ۲/۰۰

چون ۰/۰۱۰ دارای دو رقم با معنی بعد از اعشار دارد بنابراین دو رقم با معنی بعد از اعشار در جواب الگاریتم به دست می آید.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ جزوه آمار زیستی بهداشت pdf

⇐ جزوات آمار برای دانشجویان بهداشت