عوامل موثر در بیماری های روانی
عوامل موثر در بیماری های روانی
عوامل موثر در بیماری های روانی
فرمت: pdf تعداد صفحات: 15
سبب شناسی بیماریهای روانی (Psychopathology) مطالعه ی عوامل ایجاد کننده ی ناهنجاری ها می باشد. منظور از اتیولوژی بیماری های روانی همان شناسایی علل و عواملی است که باعث ایجاد یا شدت یافتن بیماری می شوند که برای پیشگیری و درمان بیماری های روانی باید علت بیماری را شناسایی کنیم.
موانع و مشکلات در سبب شناسی بیماریهای روانی
عوامل و موانع مشکل ساز در دستیابی به علت اصلی و دقیق بیماریهای روانی عبارتند از:
- بیماران روانی ممکن است علایم مختلف و متفاوتی که به هیچ وجه به یکدیگر شبیه نیستند از خود بروز دهند.
- رفتار بیمار روانی قابل پیش بینی نیست همین طور علایم وی ممکن است در یک جلسه عادی و گفته ها و رفتارهای منظم و قابل قبول داشته باشد اما در مصاحبه بعد تناقض های گوناگون در رفتار وی مشاهده شود.
- از آنجا که انسانها به یک صورت نمی اندیشدند و عقاید و افکار متفاوتی دارند پس ممکن است هر کس با توجه به دیدگاه ها و نظریات خودش رفتار بیمار روانی را تفسیر کند.
- علل بیماری روانی را باید در گذشته فرد جستجو کرد زیرا فاصله بین بروز علایم و شروع بیماری زیاد می باشد. از آنجایی که اکثر بیماران درک درستی ندارند نمی توان به خاطرات دوران کودکی آنها که از زبان خودشان بیان می شود اعتماد کرد.
- برخی مواقع یک علت واحد ممکن است سب بروز علایم بیماری شود مثلا سوء رفتار والدین در دوران کودکی فرد را مستعد افسردگی و اختلال شخصیت ضد اجتماعی با اضطراب می کند. گاهی هم ممکن است بیماری از علل مختلفی ناشی شود. مثلا افسردگی ممکن است ارثی یا در اثر حوادث ناگوار و استرس آمیز زندگی یا تجارب نامطلوب کودکی به وجود آید.
- همان طور که اشاره شد کسب اطلاعات در مورد گذشته بیماران مشکل است زیرا نمی توان به حافظه و گفته های بیمار و حتی صحبت های خانواده در مورد حوادث زمان دور اعتماد کرد. معمولا بیماران حوادث نامطلوب گذشته را بیان نمی کنند یا انکار می کنند و گاهی بیمار بصیرت یا بینش لازم یا درک کافی در مورد خود یا سوالات ندارد و در برخی موارد بیمار به علت عدم اعتماد یا دلایل دیگر مقاومت می کند یا صداقت لازم را ندارد.
- کارهای پژوهشی در این بیماران مستلزم تحقیق روی انسان و مسائل شخصی یا خصوصی وی می باشد که به جهت مسائل اخلاقی امکان پذیر نمی باشد.
- ممکن است در شناخت و تفسیر علایم بیماری های روانی تفاوتهای فرهنگی، ذهنی و تجارب گذشته محقق روی تشخیص تاثیر بگذارد و استدلال و نتیجه گیری غلط مانع تشخیص صحیحی شود.
- برای کشف علت اصلی بیماری باید بیمار برای مدت زمان طولانی تحت نظر باشد. مثلا برای کشف علل بیماری اسکیزوفرن باید چندین هزار کودک را در طی سالهای زیاد مورد مطالعه قرار داد تا شاید چند نفر از آنها به اسکیزوفرن مبتلا شوند.
- از آنجایی که نمی توانیم به طور دایم آزمایشات را روی بیمار تکرار کنیم پس نتایج بدست آمده زیاد قابل اعتماد نیستند.
- در پزشکی می توان بیماری را با چند نشانه و آزمایش تشخیص داد ولی در روان پزشکی نمی توان راحت رفتار هنجار را از ناهنجار تشخیص داد.
طبقه بندی عوامل مؤثر بر بیماری های روانی
الف) طبقه بندی بر اساس نحوه تأثیر عوامل
- عوامل مستعد کننده
- عوامل تسریع کننده
- عوامل دوام دهنده
ب) طبقه بندی بر اساس نوع عوامل
- الگوی زیستی
- الگوی اجتماعی
- الگوی روانی
طبقه بندی بر اساس نحوه تأثیر عوامل
۱- عوامل مستعد کننده: عوامل مستعد کننده یا زمینه ساز موقعیت هایی هستند که فرد را آماده پذیرش علل بیماری می کنند که این عوامل در همه انسانها به وجود می آیند و از آنجایی که اکثر اوقات افراد می توانند بر این عوامل فائق آیند یا قدرت این عوامل زیاد نیست فرد می تواند به خوبی سازگاری یابد و یا با آن مقابله کند. یکی از ویژگی های مهم این عوامل فاصله زمانی زیاد معلول تا رویداد می باشد که تجربیات خیلی دور فرد خصوصاً حوادث دوران کودکی باعث بروز بیماری و آسیب پذیری وی می شود. از این گروه عوامل می توان به علل زیر اشاره نمود:
- علل ژنتیکی: محیط داخل رحمی عوامل فیزیکی ،روانی اجتماعی دوران کودکی و بزرگسالی و زمینه فرهنگی می باشد.
- عوامل بیولوژیکی: ارث، شرایط مادر شدن، تغذیه، بهداشت، تماس با مواد شیمیایی یا مصرف داروها می توان اشاره نمود.
- عوامل روانی: هوش، شخصیت، تجارب گذشته، خانواده، انگیزه ها و مکانیسم های روانی را می توان نام برد.
- عوامل اجتماعی: سن، جنس، شغل، قومیت، وضع اقتصادی، نحوه زندگی را می توان نام برد.
۲- عوامل تسریع کننده (آشکار کننده): رویدادهایی که به فاصله اندک از بیماری رخ میدهند و باعث تهدید سلامت روانی فرد و تحلیل انرژی و بروز فشارهای روانی می شوند.
علل تسریع کننده جسمی: بیکاری، از دست دادن شغل، جنگ، مهاجرت، تصادفات
علل تسریع کننده روانی: ناامیدی، طرد شدن، محرومیت، طلاق، اختلافات زناشویی، شکست، عدم ارضاء نیازها، آرزوها و کشمکش بین سائق های خود آگاه و ناخودآگاه که طولانی شدن این حالات باعث بروز ناراحتی و اضطراب می شود که ممکن است با تضعیف فرد و ساختار مقاومتی وی باعث بروز اختلال شخصیتی در فرد شوند و از آنجایی که الگوهای رفتاری و واکنش های افراد نسبت به حوادث و کشمکش ها از دوران کودکی نشات می گیرد و ریشه تمام الگوهای رفتاری فرد ناشی از تجارب دوران کودکی می باشد. روانشناسان به بررسی این مرحله تأکید زیادی دارند.
به اعتقاد اکثر روانشناسان علل تسریع کننده روانی، پویاترین و مخرب ترین علل ایجاد بیماریهای روانی می باشد. نکته قابل توجه این که عوامل تسریع کننده روانی به آسانی قابل تشخیص و درک نمی باشند.
نکته: عوامل آشکار کننده همان عوامل تسریع کننده می باشد با این تفاوت که به فاصله خیلی کمتری علائم بروز می کنند به عنوان مثال مادر بلافاصله بعد سقط جنین دچار افسردگی و سایکوز می شود.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ 694 سوال تستی بهداشت روانی با جواب
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.