سالمندی و رسانه های اجتماعی در پاندمی کرونا ویروس
سالمندی و رسانه های اجتماعی در پاندمی کرونا ویروس
سالمندی و رسانه های اجتماعی در پاندمی کرونا ویروس
راضیه امینی، فرحناز محمدی شاه بلاغی، کیان نوروزی تبریزی، آمنه ستاره فروزان
1. دانشجوی دکتری پرستاری، گروه پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
2. استاد ،مرکز تحقیقات سالمندی ،گروه آموزشی پرستاری ، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران. ایران
3. دانشیار، گروه آموزشی پرستاری. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران. ایران
4. مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران .
زمینه:
سالمندی جمعیت از دستاوردهای اصلی در گسترش مراقبت های بهداشتی و پیشرفت علم و تکنولوژی در پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری ها است. امید به زندگی از 64/2 در سال 1990 به 72/6 در سال 2019 رسیده است و این شواهد نشان دهنده آن است که تغییرات جمعیتی در حال اتفاق است و جمعیت دنیا به سمت سالمندی در حال تغییر است. در کشور ما نیز آمار موجود حکایت از پیر شدن جمعیت دارد. به گونه ای که در جمعیت سالمند ایران از حدود 5 درصد در سال 1355 به 10 درصد در سال 1398 رسیده است و پیش بینی می شود در سال 1420 این جمعیت به 20 درصد خواهد رسید. در دوران سالمندی به دلایل متعدد از جمله تغییر در عملکرد و توانایی های جسمی حرکتی، معمولا به دنبال افت عملکرد و توانایی، افراد دچار ایزوله اجتماعی می شوند و حتی گاهی سالمندان از حضور در جامعه و حتی گروه همتایان و دوستان و شبکه های اجتماعی خودداری می کنند و ترجیح می دهند که اوقات خود را به تنهایی سپری نمایند(2 ,1)
یکی از ابعاد بسیار برجسته و تاثیر گذار بر سایر ابعاد وجودی یک سالمند، بعد اجتماعی است. بعد اجتماعی در مباحث سالمندی، پیچیده، چندگانه و در حال تغییر و تکامل است و متاثر از زمینه و فرهنگی که افراد در آن رشد یافته اند، می باشد (1, 2). توجه به بعد اجتماعی سلامت در سالمندان می تواند تاثیر قابل توجهی بر سایر ابعاد وجودی از جمله عملکرد شناختی و جسمی سالمند داشته باشد(3-5). در بعد اجتماعی سلامت سالمندان مفاهیم قابل توجهی مطرح می باشند که یکی از مهمترین آن ها مشارکت اجتماعی می باشد. سالمندی موفق در گرو حفظ کارایی1، کرامت2، عزت نفس3 و مشارکت اجتماعی4 در سالمندان است (6). سازمان جهانی سلامت یکی از شاخص های اصلی در سالمندی فعال را مشارکت اجتماعی اعلام نموده است و از آن به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر سلامت در فرآیند سالمندی نام می برد و مشارکت اجتماعی را یک شاخص کلیدی برای سالمندی سالم می داند(7, 8).
اهمیت مشارکت اجتماعی و منافع آن برای سالمندان از دهه 1960 مورد نظر بوده است. بر اساس بیانیه مادرید (2002) که در خصوص سلامت سالمندان تدوین گردید، مشارکت در فعالیت های اجتماعی، فرهنگی، تفریحی و داوطلبانه به حفظ، توسعه سلامت و بهبودی سالمندان کمک می کند. شرکت در امور داوطلبانه و خیرخواهانه از جمله نیازهای سالمندان است که بایستی مورد نظر قرار گیرند و جوامع موظف به فراهم نمودن شرایط و امکانات برای مشارکت فعال سالمندان می باشند (9, 10). درگیر شدن در فعالیت های اجتماعی و گروهی از ضروریات جامعه و سلامت سالمندان می باشد. سازمان جهانی بهداشت اعلام نموده است که مشارکت اجتماعی یکی از عوامل تاثیر گذار بر سلامت در فرآیند سالمندی و یکی از اجزای مهم و کلیدی عملکرد فرد به شمار می رود.
مشارکت اجتماعی افراد سالمند در جامعه و انجمن ها و گروه های رسمی و غیررسمی می تواند در حفظ توانایی های جسمی و روانی آن ها موثر واقع گردد. در واقع درگیر شدن در فعالیت های مختلف اجتماعی می تواند به حفظ سلامت سالمندان کمک نماید. لواسیر و همکاران سطوح مشارکت اجتماعی را در شش سطح از تعاملات فردی عنوان نمودند، که عبارتند از :
- انجام فعالیت هایی در راستای برقراری ارتباط با دیگران
- با دیگران بودن
- تعامل با دیگران بدون انجام فعالیت خاصی برای آنان
- انجام فعالیت های هدفمند با دیگران
- کمک به دیگران
- کمک به جامعه
بدین ترتیب در این سیستم طبقه بندی هر چه قدر به سمت طبقات بالا نزدیک شویم، میزان مشارکت افراد در فعالیت ها و تعاملات اجتماعی بیشتر و پررنگ تر می گردد. در سطوح بالای مشارکت اجتماعی، فرد در راستای محقق شدن خواست افراد جامعه تلاش می نماید. این فعالیت ها می تواند شامل مشارکت در گروه های سیاسی و اجتماعی باشد. در مجموع این فعالیت ها در جهت سازگاری سالمند با نقش های از دست رفته و رضایت از زندگی لازم است (11, 12)
به دنبال بحران ایجاد شده متعاقب بروز همه گیری وی روس کووید 19 در جوامع، یکی از گروه هایی که به شدت تحت تاثیر تنش های روانی، اجتماعی حاصل از این ویروس قرار گرفتند، گروه سالمندان می باشند. به دنبال توصیه به عدم حضور افراد و به ویژه گروه های پر خطر هم چون سالمندان در مجامع و محافل، حدود 10 ماه گذشته این گروه از افراد جامعه به شدت در معرض انزوای اجتماعی قرار گرفتند (14, 15).
هدف: مطالعه حاضر قسمتی از یک مطالعه کیفی است. در این بخش به بررسی چالش های موجود در رسانه های اجتماعی و نقش آن ها در سلامت بعد اجتماعی سالمندان در پاندمی کرونا پرداخته خواهد شد.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.