اپیدمیولوژی و کنترل بیماری های غیرقابل انتقال
اپیدمیولوژی و کنترل بیماری های غیرقابل انتقال
اپیدمیولوژی و کنترل بیماری های غیرقابل انتقال
فرمت: pdf تعداد صفحات: 56
گفتار 1: مقدمه ای بر اپیدمیولوژی بیماری های غیرقابل انتقال
گفتار 2: مفاهیم و کاربردهای مدلسازی در سلامت
گفتـار3: بار بیماری ها در ایران
بیماریهای غیرواگیر، بطور ساده و بر اساس تعریف سازمان جهانی بهداشت (WHO)، بیماری هایی هستند که از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شوند. این بیماری ها دوره طولانی داشته و معمولا پیشرفت آهسته ای دارند. چهار دسته مهم و شایع از این بیماریها عبارت هستند از بیماریهای قلبی عروقی (مانند سکته قلبی و سکته مغزی)، دیابت، سرطان ها و بیماری های مزمن ریوی (مانند آسم و بیماری های انسدادی مزمن ریوی) (۱). اگرچه از بیماری های غیر واگیر با نام بیماریهای مزمن نیز یاد می شود اما باید یادآور شد که برخی از بیماریهای عفونی واگیردار نیز می توانند بصورت مزمن فرد را درگیر نمایند که از آن جمله می توان بیماریهای سل و ایدز را نام برد. همچنین برخی بیماری های مزمن غیرواگیر دارای علتهای زمینهای عفونی می باشند مانند بیماریهای مزمن کبدی و کارسینوم هپاتوسلولار که در زمینه عفونت با ویروس هپاتیت B ایجاد می گردند و یا عفونت با هلیکوباکتر پیلوری که زمینه ساز بیماری های مزمن گوارشی است (۲). بعلاوه برخی بیماری های روانپزشکی، که غیرواگیر در نظر گرفته می شوند، می توانند منتقل شوند مانند انتقال افسردگی از مادر به نوزاد (۳).
اهمیت در حال حاضر بیماریهای قلبی- عروقی و سرطان ها در رأس علل مرگ در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه قرار دارند. در بسیاری از کشورها بیماریهای غیرواگیر روند صعودی دارند که دلایل عمده ی آن افزایش طول عمر، افزایش و طولانی تر شدن زمان مواجهه با عوامل خطر و تغییر الگوی زندگی است. اهمیت آنچه که تحت عنوان بیماریهای غیرقابل انتقال» معرفی می شود، با ورود به سده ی اخیر بالا رفته است. اگر چه در قرن چهاردهم هجری شمسی، انسان به توفیقات عمده ای برای بهبود و ارتقای بهداشت عمومی و کنترل بیماریهای عفونی نایل آمده و با کاهش مرگ و میر بیماریهای واگیردار، متوسط عمر انسان ها افزایش یافته است، افزایش توان اقتصادی و رفاه، کاهش فعالیت بدنی، و زیاده روی در مصرف مواد غذایی، سبب افزایش شیوع بیماریهای غیرواگیر در کشورهای پیشرفته شد و پس از آن در کشورهای در حال توسعه نیز رشد فزاینده ای یافت به طوریکه بر اساس آمار سال ۲۰۱۴ سازمان جهانی بهداشت، سالیانه ۳۸ میلیون مرگ در دنیا به دلیل بیماریهای غیرواگیر اتفاق می افتد که ٪۸۰ آن مربوط به کشورهای با درآمد متوسط و پایین می باشد(۱). این در حالی است که درصد زیادی از این مرگها در کشورهای با درآمد کم و متوسط در جمعیت فعال جامعه و سنین زیر ۶۰ سال اتفاق می افتد (نمودار ۱) (۴). سازمان ملل متحد، تنها دو بار جلسات سران کشورها را برای مسایل مربوط به سلامت تشکیل داده است. یک بار برای اچ آی وی و ایدز (HIV/AIDS) در سال ۲۰۰۱ و بار دیگر برای بیماریهای غیرواگیر در سال ۲۰۱۱ که این موضوع ناشی از درک اهمیت کنترل بیماریهای غیرواگیر در سطح جهان است. این در حالی است که این بیماریها در تعیین اهداف توسعه هزاره در سال ۲۰۰۰ مورد غفلت قرار گرفته بودند. نشست کشورهای عضو سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۲ منجر به این تصمیم جهانی شد که کشورها مرگهای زودرس (۳۰ تا ۷۰ سال) ناشی از بیماریهای غیر واگیر را تا سال ۲۰۲۵ تا ۲۵ درصد کاهش دهند که به شعار ۲۵ تا ۲۵ معروف گردید.
نمودار ۱: درصد مرگ ناشی از بیماریهای غیرواگیر در بین افراد زیر ۶۰ سال براساس سطح درآمد کشورها
مقاله ی مهمی که در نوامبر سال ۲۰۰۶ از طرف سازمان جهانی بهداشت منتشر شد، هشدار دهنده بود. در این نوشته، کاهش مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال تا ۵ درصد و افزایش مرگ و میر ناشی از بیماریهای غیرواگیر، از ۵۹ درصد در سال ۲۰۰۲ به ۶۹ درصد کل مرگ و میرها در سال ۲۰۳۰ گزارش شده بود. همچنین افزایش قابل توجهی در مرگ و میر ناشی از ایدز از ۲/۸ میلیون به ۶/۵ میلیون در سال و افزایش مرگ و میر مرتبط با دخانیات از ۵/۴ میلیون به ۸/۳ میلیون در سال طی سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۳۰ پیش بینی شد(۵). به دلیل کنترل بهتر بیماریهای واگیر و امید به زندگی بالاتر در کشورهای با درآمد بالا، سهم مرگ و میر بیماریهای غیرواگیر در این کشورها بیشتر از کشورهای با درآمد کم و متوسط بود اما میزان مرگ استاندارد شده سنی بیماریهای غیرواگیر به مراتب در کشورهای با درآمد کم و متوسط بیشتر بوده است. بر اساس روش سازمان جهانی بهداشت برای مطالعه بار بیماریها، شاخص سالهای عمر تطبیق شده برای ناتوانی (DALY) ، پیامدهای کشنده و غیر کشنده بیماریها و آسیب ها را در قالب یک عدد خلاصه کرده و مشکلات سلامت جوامع را به صورت کمی بیان می نماید. این شاخص مجموع سالهای عمر از دست رفته به (YLL) و به علت ناتوانی ناشی از بیماریها و صدمات (YLD) را اندازه گیری می کند. علت مرگ زودرس مطالعه جهانی بار بیماریها نشان داد بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۰ در ایران گذار سلامت همچنان به سمت بیماریهای غیر واگیر است.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ اپیدمیولوژی و کنترل بیماری های اسهالی حاد و مسمومیت های غذایی
⇐ سوالات تستی کنترل بیماری های غیرعفونی خاص و واگیردار با پاسخ تشریحی
⇐ اپیدمیولوژی بیماری های قلبی و عروقی و عوامل خطر آن در ایران و جهان
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.