برنامه ریزی برای تأمین سلامت و مراقبت از سالمندان
برنامه ریزی برای تأمین سلامت و مراقبت از سالمندان
برنامه ریزی برای تأمین سلامت و مراقبت از سالمندان
فرمت: Pdf تعداد صفحات: 13
حالا که با تغییرات و دلایل آن، بیماریهای دوران سالمندی و نیز تئوری های سالمندی آشنا شدید، بایستی با نحوه برنامه ریزی برای ارتقاء سلامت، پیشگیری از بیماریها و حل مسائل و مشکلات سالمندان نیز آشنا گشت اما قبل از آن بعنوان مقدمه به چند نکته اشاره می گردد: یکی از اصول مدیریت بهداشت، آشنایی با مراحل برنامه ریزی و انجام برنامه ریزی درست می باشد. برنامه ها که مجموعه ای از هدف ها، خط مشی ها، روشها و… برای اجرای یک کار و کنش شناخته و معلوم هستند، بطور معمول با بودجه و اعتبار مالی پشتیبانی می شوند. تمام برنامه ها باید به صورتی هماهنگ و زمانبندی شده و بر اساس اولویت و توالی منطقی به مورد اجرا گذاشته شوند. هر گونه شکست در اجرای هر یک از طرح های کمکی علاوه بر اینکه هزینه های زائدی به بار می آورد، سبب به تعویق افتادن اجرای طرح اصلی خواهد شد.
ضرورت برنامه ریزی برای سلامت سالمندان
سرعت سالمند شدن جمعیت ایران چندین برابر کشورهای توسعه یافته و ناحیه مدیترانه شرقی است و همین موضوع اهمیت برنامه ریزی و تنظیم ارایه خدمات سالمندی به سالمندان در تمام سطوح را دو چندان می کند. ایران با دو موج سالمندی روبروست و فرصت برای برنامه ریزی کلان، محدود است: متولدین دهه شصت، اکنون در محدوده سنی 30 تا 40 سال زندگی می کنند و این گروه موج اولی هستند که حدود 30 تا 40 سال آینده به سن سالمندی میرسند و طی یک مدت زمان20 تا 25 ساله، موج بعدی اتفاق خواهد افتاد. موج اول سالمندی موج گسترده تری خواهد بود و فرصت برای انجام برنامه ریزی های کلان جهت 30 تا 40 ساله ها، فرصتی محدود است.
اهمیت و مزایای برنامهریزی
برنامه ریزی میتواند، نقش مهمی در کمک به جلوگیری از اشتباهات یا تشخیص فرصت های پنهان بازی کند. برنامه ریزی به پیش بینی آینده و ساختن آینده تا حدودی قابل تصور کمک میکند. آن پلی است بین آنجایی که هستیم و آنجایی که می خواهیم برویم. برنامه ریزی به آینده می نگرد. احتمال شکست و پشیمانی و ندامت را کاهش میدهد و باعث استفاده بهینه از منابع و حل مسائل می گردد.
تعریف برنامه
برنامه یعنی نقشه کشیدن و آینده را در حال دیدن است. برنامه، نمایش منظم و رعایت سلسله مراتب فعالیتهای مربوط به هم و مرتبط با یک رشته تصمیمات در دوره های زمانی مختلف است. برنامه، گاهنامه تصمیمات منظم بر اساس سلسله مراتب مداخلات و عملیات است مانند برنامه پیشگیری از سوء مصرف مواد.
تعریف برنامه ریزی
برنامه ریزی به معنای اندیشیدن و تنظیم پیشاپیش امور قبل از بروز وقایع و رویدادهاست تا در اموری مانند بهداشت، سلامت، رفاه، آسایش و خوشبختی افراد جامعه نتایج مطلوبی بدست آید. همچنین، برنامه ریزی به معنای مشخص نمودن طرح کار و نقشه برای حرکت های آینده می باشد و نیز برنامه ریزی عبارت است از «تفکر در کلیات و جزئیات برنامه» و یا به عبارت دیگر، تعیین و اتخاذ شیوه و روشهایی که ما را در امور به بهترین نتیجه مطلوب برساند. برنامه ریزی یعنی تعیین هدف، یافتن و ساختن راه وصول به آن، برنامه ریزی یعنی تصمیمگیری در مورد اینکه چه کارهایی باید انجام گیرد، برنامه ریزی یعنی تجسم و طراحی وضعیت مطلوب در آینده و یافتن و فراهم ساختن راه ها و وسایلی که رسیدن به آن را هموار می کند، برنامه ریزی یعنی طراحی عملیاتی که شیئی یا موضوعی را بر مبنای شیوه ای که از پیش تعریف شده، تغییر بدهد. برنامه ريزی یعنی تعیین اهداف، استراتژی ها و تدابیر و فعالیت ها در زمینه یک موضوع. بنابر قولی دیگر: برنامه ریزی متضمن تعیین هدف ها و مقاصد سازمان و تهیه نقشه و برنامه کار است. برنامه ها نشان می دهند که هدف ها چگونه باید تحقق یابند. در اینجا، مراحل و گامهای برنامه ریزی بهداشت سالمندان مرور میگردند. تهیه برنامه های بهداشتی ـ درمانی و مراقبتی به شکل های مختلف انجام می گیرد که به دو مورد اشاره می شود:
نوع اول برنامه ریزی: هر برنامه جامع از اجزایی مانند هدف کلی، اهداف اختصاصی، استراتژی ها، اقدامات و فعالیت ها، وظایف و نظام ارزشیابی تشکیل می شود. در نوع اول برنامه ریزی که توسط وزارت بهداشت طراحی و اجرا شده، مراحل برنامه ریزی از سه بخش اهداف، استراتژی ها و فعالیت ها و وظایف تشکیل شده است که در ذیل بصورت کاربردی مرور می گردند. که در ذیل این اجزا مرور می شوند
رسالت برنامه سلامت سالمندان: رسالت برنامه سلامت سالمندان عبارت از کاهش بار بیماری های اولویت دار و قابل پیشگیری سالمندان از طریق طراحی برنامههای بهداشتی، مراقبتی و آموزشی در راستای تعهدات ملی و بین المللی است. بر اساس برنامه چهارم توسعه، اختلالات شایع دوران سالمندی باید به کمتر از 10% برسد. فعالیت ها بطور خلاصه شامل:
- شناسایی سالمندان در سطح شهر (از طریق داوطلبان سلامت و بازنشستگان ادارات محترم شهرستان)
- آموزش شیوه زندگی سالم به سالمندان، مربیان، داوطلبان و داوطلبان تخصصی
- مراقبت اوليه سالمندان در قالب معاینات دوره ای سالمندی
الف) اهداف برنامه
هدف کلی: تامین، حفظ و ارتقاء سطح سلامت جسمی، روانی و اجتماعی سالمندان
اهداف اختصاصی:
- کاهش ناتوانی ها و معلولیت های زمان سالخوردگی؛
- بهره مند ساختن افراد سالمند از کیفیت زندگی بهتر و افزایش بهره وری؛
- ارتقاء موقعیت اجتماعی – اقتصادی سالمندان و کاهش وابستگی آنان؛
- افزایش امید به زندگی در سالمندان؛
- کاهش میزان های میرایی و ابتلا در سالمندان؛
- تغییر KAP سالمندان و مردم راجع به پدیده سالمندی؛
به عبارتی اهداف برنامه های بهداشت سالمندان شامل موارد ذیل هستند:
– تامین رفاه سالمندان و افزایش عمر به همراه افزایش سطح سلامت: سالمندان به تدریج توانایی جسمی خود را برای مقاومت در مقابل عفونت ها از دست می دهند
– حفظ و ارتقا سلامت باقی مانده برنامه ای مجزا از مراقبت های بهداشت عمومی است.
– درک معنی و مفهوم سالمندی: تمام افراد بالای 60 سال مشابه هم نیستند و سالمندی به خودی خود یک پدیده زیست شناختی است نه یک بیماری و لذا افراد جامعه به این مفهوم دست یابند.
– شناسایی سالمندان در جامعه شامل اطلاعات در مورد شرایط زیستی و بهداشتی سالمندان در جامعه و حمایت از سالمندان توسط سازمانهای دولتی و غیر دولتی.
-آگاهی از راه های حفظ سلامتی: موثرترین راه مراقبت است. سالمندان باید فعالیتهای روزمره زندگی را حفظ و تنظیم کنند (مثلاً از خوابیدن و نشستن به مدت طولانی خودداری کنند).
– فراهم آوری نیازهای تغذیه ای سالمند متناسب با وضعیت آنان: پرهیز از خوردن گوشت قرم، تخم مرغ، مواد لبنی، چربی های حیوانی، غذاهای سرخ شده و ادویه دار تا حد امکان، پرهیز از مشروبات الکلی، خوردن غذا در سه وعده کم و منظم، شناسایی سالمندانی که در معرض بیماری های مرتبط قرار دارند و ارجاع آنها به پزشک.
– تشخیص اختلالات شایع در تندرستی: شناسایی سالمندانی که احتیاج به مراقبت های پزشکی تخصصی دارند، فشار خون بالا، بیماری های قلبی، دیابت، سرطان، بیماری های تنفسی، بی اختیاری ادراری، اختلال در بینایی و شنوایی، آرتریت و اختلالات ارتوپدیک، اختلالات روانی، مشکلات دهانی و …
-ایجاد هشیاری اجتماعی به نفع سالمندان: طراحی و اجرای برنامه هایی جهت تامین نیازهایشان توسط مسؤولین دولتی، رهبران مذهبی و …
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.