آناتومی اندام تحتانی (خلف ،ساق و کف پا)

آناتومی اندام تحتانی (خلف ،ساق و کف پا)

فرمت: Pdf تعداد صفحات: 27

کمپارتمان خلف ساق:

• بسیاری از کتاب ها به کمپارتمان خلف ساق SURREAL می گویند .
• شروع این کمپارتمان از خلف مفصل زانو بوده و انتهای آن پاشنه ی پا می باشد .
• بستر ناحیه ی خلف ساق به این گونه است که عناصر آن از داخل به خارج عبارت است از : خلف استخوان tibia ، غشای بین استخوانی ، خلف استخوان fibula .
• کمپارتمان خلف ساق توسط دو سپتوم بین ماهیچه ای به سه بخش تقسیم می شود .
• سپتوم بین ماهیچه ای سطحی کمپارتمان سطحی را از کمپارتمان میانی جدا می کند .
• سپتوم بین ماهیچه ای عمقی کمپارتمان میانی را از کمپارتمان عمقی جدا می کند .

فاسیای سطحی و حس کمپارتمان

• سطح داخل خلف ساق مانند سطح داخل قدام ساق توسط شاخه های sural عصبِ saphenous عصب رسانی می شود.
• بخش فوقانی قسمت میانی خلف ساق توسط posterior cutaneous n. of tight عصب رسانی می شود. این عصب ، عصب اختصاصی خلف ران است ولی در خلف ران سطحی نمی شود. درست در پشت مفصل زانو سطحی می شود و در فاسیای سطحی خلف ساق به نیمه ی فوقانی خلف ساق طی مسیر می کند.
• بخش تحتانی قسمت میانی خلف ساق توسط عصب sural عصب رسانی می شود.
• بخش فوقانی قسمت خارجی خلف ساق توسط عصی lateral cut. N. of calf عصب رسانی می شود.
• عصب sural هنگام طی مسیر به سمت قوزک خارجی بخش تحتانی قسمت خارجی خلف ساق را نیز عصب رسانی می کند.
• در درون فاسیای سطحی خلف ساق عروق خونی قرار دارد . از جمله این عروق small saphenous vein است. این سیاهرگ در خلف زانو به سیاهرگ popliteal ختم می شود .
• گره های لنفاوی ای در اطراف این سیاهرگ وجود دارد که گره های لنفاوی عمقی popliteal هستند .
• گره های لنفاوی popliteal لنف عروق لنفاوی همراه small saphenous v. را دریافت می کند. پس لنف ناحیه لبه ی خارجی پا و سمت خارج ساق را دریافت می کند. بقیه ی لنف پا به گره های لنفاوی inguinal منتهی می شود . پس اگر انگشت شست دچار عفونت شود گره های لنفاوی inguinal و اگر انگشت کوچک عفونت کند گره های لنفاوی popliteal متورم می شوند .

فاسیای عمقی

• سپتوم های بین ماهیچه ای عرضی توسط فاسیای عمقی ساق ایجاد می شود .
• برای نگه داشتن تاندون برخی از ماهیچه های خلف ساق یک نوار نگه دارنده به نام flexor retinaculum تشکیل می دهد.
• این نوار از یک طرف با قوزک داخلی اتصال دارد و از طرف دیگر به medial tubercle سطح زیرین استخوان پاشنه منتهی می شود.
• یک فضا در زیر این نوار نگه دارنده به وجود می آید که مانند فضای موجود در قدام مچ دست است (flexor retinaculum و carpal channel مچ دست) به این فضا اصطلاحا tarsal tunnel گفته می شود.

ماهیچه های موجود در خلف ساق :

• به طور کلی این ماهیچه ها در دو لایه قرار دارند ولی برخی از کتب این ماهیچه ها را در سه لایه برسی می کنند .

در لایه ی سطحی سه ماهیچه وجود دارد . 1 – gastrocnemius -3 – soleus -2 – plantaris

دو تا از این ماهیچه های بسیار حجیم هستند زیرا نیاز دارند که بر جاذبه ی زمین غلبه کنند .

1- gastrocnemius : دارای دو سر است .

ماهیچه gastrocnemius

O : سر داخلی از کندیل داخلی استخوان femur و سر خارجی از کندیل خارجی استخوان femur مبدا می گیرند .
I : این دو سر بطنی واحد را تشکیل می دهند و به تاندون آشیل و خلف استخوان calcaneus ختم می شوند .
N : عصب این ماهیچه عصب tibial است . عصبی که این ماهیچه دریافت می کند در فضای popliteal از عصب tibial جدا می شود .

B.S (Blood Supply) : popliteal & posterior tibial aa

F: فلکشن زانو ، plantar flexion ، غلبه بر جاذبه ی زمین

2- soleus :

ماهیچه soleus

• درست در عمق عضله ی gastrocnemius قرار دارد و نسبت به gastrocnemius حجیم تر است .
• در برخی از کتاب ها از این ماهیچه و gastrocnemius به عنوان یک ماهیچه یاد می شود و آن ها را با هم سه سر سورئال (triceps surreal) می نامند .
• این عضله از دو فضای متفاوت عصب دریافت می کند. یکی از آن ها در خلف ساق و دیگری در فضای popliteal به آن وارد می شود.
• این عضله گاهی دچار اسپاسم مداوم می شود و دردی زجر آور ایجاد می کند و جراح برای جلوگیری از درد باید عضله را فلج کند. جراح باید توجه داشته باشد که برای فلج کردن عضله دو عصب باید قطع شوند و قطع یکی از آن ها کافی نیست .
• فلج شدن این عضله اشکالی ایجاد نمی کند چون عضله ی gastrocnemius جبران مافات می کند .
• درون این ماهیچه پر از ورید های سینوسی است و این ماهیچه با انقباض خود باعث می شود خون به سمت بالا پمپاژ شود .
  O : از 1/4 فوقانی سطح خلفی استخوان fibula و همچنین سر fibula ، از خط سولئال موجود در سطح خلفی استخوان tibia ، 1/3 میانی استخوان کناره ی داخلی استخوان tibia مبدا می گیرد .
  I : به تاندون آشیل و خلف استخوان calcaneus ختم می شوند .
  N : عصب این ماهیچه عصب tibial است . عصبی که این ماهیچه دریافت می کند در فضای
  popliteal از عصب tibial جدا می شود .
  B.S : popliteal, posterior tibial & fibular aa.
  F : قلب محیطی (تأثیر بر سیاهرگ ها) ، plantar flexion ، پایدار سازی ساق بروی پا

3- plantaris

ماهیچه plantaris

:

• این عضله همان عضله ی کف پایی یا پلانتاریس است و از نظر شباهت به اندام فوقانی معادل palmaris longus است .
• در برخی از افراد این عضله تماماً به شکل تاندون دیده می شود و بافت ماهیچه ای ندارد .
• در مرحله ی اول حرکت لازم است که پا پلانتار فلکشن انجام دهد تا مچ پا به سمت زمین خم شود و حرکت آغاز شود . اولین گامی که برای حرکت برداشته می شود توسط این ماهیچه صورت می گیرد اما گام های بعدی توسط gastrocnemius برداشته می شوند .
  O : از انتهای تحتانی سه تیغ فوق کندیلی خارجی استخوان femur منشا می گیرد و بین ماهیچه های soleus و gastrocnemius مسیر خود را طی می کند و از سمت خارج به داخل می رود.
  I : در سمت داخل تاندون آشیل طی مسیر می کند یا مستقیما به تاندون آشیل و نهایتا خلف استخوان calcaneus ختم می شوند .
  N : عصب این ماهیچه عصب tibial است .
  B.S : popliteal a.
  F :plantar flexion کف پا ، فلکشن زانو ، غلبه بر جاذبه ی زمین

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• ماهیچه های عمقی پا و ویژگی های آن
• ماهیچه های سطحی خلف ساق
• ماهیچه های عمقی خلف ساق
• عناصر خونرسان به خلف ساق
• عصب رسانی خلف ساق
• اعصاب پوستی
• فاسیای عمقی
• ماهیچه های ناحیه کف پا
• تاندون ها
• و …

حتما بخوانید:

⇐ آموزش کامل تزریقات و پانسمان

⇐ پاورپوینت PPT کلیات اورولوژی (182 اسلاید)